Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

21.02.2017

Recensie Split

door Chris Craps

Na films zoals The Last Airbender en After Earth, dure films waar je het koud noch warm van krijgt, besloot The Sixth Sense-wonderboy M. Night Shyamalan om lowbudgetfilms te maken in samenwerking met horrorproducer Jason Blum. De eerst prent, The Visit met een kostprijs van 5 miljoen dollar, was een enorm succes. De tweede film, Split met een kostprijs van 9 miljoen dollar, ging in Amerika door het dak en lijkt nu overal ter wereld zeer goed te scoren. En het is nog een geweldige film ook.

In feite borduurt Shyamalan in Split verder op de absurde, maar zeer filmische premissen van Psycho van Alfred Hitchcock en Raising Cain van Brian De Palma. Maar hij was zo slim om de locaties en ruimte te beperken, zodat de film in de buurt komt van een huis clos (en dus weinig geld kost). De film start met de ontvoering van drie tienermeisjes door een zekere Dennis (James McAvoy) en hun opsluiting in de kelder van een verlaten gebouw.

Zoals in Raising Cain weet je vrijwel van bij de start dat Dennis (James McAvoy) kampt met een gespleten persoonlijkheid. De fun die volgt, schuilt niet meteen in het thrillerelement, maar in de introductie van enkele van de 23 persoonlijkheden die Dennis rijk is. Na de perverse Dennis duikt onder meer de dominante Patricia en vervolgens de negenjarige snotaap Hedwig op. Eens de belangrijkste persoonlijkheden gekend, trekt Shyamalan zijn thriller terug op gang om te eindigen met een klassieke, maar toch hallucinante girl versus monster-horrorclimax.

Shyamalan bewees met The Sixth Sense, Unbreakable, Signs en The Village dat hij een van de beste vertellers en regisseurs van Hollywood is. De laatste 10 jaar heeft hij zijn publiek wat verloren door de bizarre keuzes die hij maakte. Maar Split is een return to greatness. In een besloten ruimte weet hij echte Hitchcockiaanse cinema te brengen, waarin ook invloeden te bespeuren vallen van Images van Robert Altman, Caché van Michael Haneke, Dogtooth van Yorgos Lanthimos en Sybil van Daniel Petri.

Maar de film hoort hoe dan ook James McAvoy toe. Hij is zo briljant grappig en dreigend in zijn acrobatische vertolking van de verschillende persoonlijkheden dat je alleen al omwille van hem de film meteen opnieuw zou willen bekijken.

En toch kan ik Split geen perfecte genrefilm noemen. Shyamalan kon het immers niet laten om voor zijn kenmerkende twist te gaan. In The Sixth Sense, Unbreakable en The Village werkten soortgelijke ingrepen, maar hier niet. Want de verwarrende wending plaatst de film in een compleet nieuwe context, waardoor je plots de indruk krijgt dat je naar een heel andere film zat te kijken. Je zou het kunnen vergelijken met een Mad Max-film waarin plots Wolverine opduikt. Sommige toeschouwers zullen dat misschien heel boeiend en interessant vinden, maar ik voelde me ergens bedrogen.

>>Klap

Voor zijn tweede lowbudgetfilm koos The Sixth Sense-regisseur M. Night Shyamalan voor een absurde, maar spannende horrorfilm die voortbouwt op Psycho van Hitchcock en Raising Cain van De Palma. James McAvoy levert een acrobatische vertolking als een psychopaat met 23 persoonlijkheden die drie meisjes in zijn kelder gevangenhoudt.

Regie M. Night Shyamalan
Cast James McAvcoy, Anya Taylor-Joy, Betty Buckley,
Speelduur 1u57
Vanaf 22 februari in de bioscoop