Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

04.02.2020

Recensie A Hidden Life

door Chris Craps

De gevierde Amerikaanse cineast Terrence Malick (Badlands, Days of Heaven) keert na zijn autobiografische trilogie (To the Wonder, Knight of Cups en Song to Song) terug naar een meer narratief gedreven cinema, maar denk nu niet dat hij zijn zweverige, poëtische en transcendente stijl overboord heeft gegooid. A Hidden Life bevat in elk shot en in elke gefluisterde monoloog de Malick-touch. Fans – of moeten we spreken van volgelingen – zullen ervan genieten. Drie uur lang.

Zoals Malicks andere existentieel historisch drama, The New World, draait A Hidden Life rond een merkwaardige figuur. Franz Jägerstätter (August Diehl) was een katholieke landbouwer in de bergen van het Oostenrijkse Sankt Radegund die tijdens WO II werd opgeroepen om te vechten voor het Derde Rijk. Jägerstätter weigerde echter een eed te zweren aan Hitler en werd door zijn dorpsgenoten uitgespuwd. De gevolgen waren desastreus.

Malick blijft ver weg van een klassiek oorlogsdrama en gebruikt de opmerkelijke figuur om het goddelijke in de mens te exploreren. In feite presenteert A Hidden Life zich meer als een metaforische parabel dan als een document over een moedige gewetensbezwaarde. Interessant daarbij is dat Malick hier een nieuwe invulling geeft aan de Heimatfilm. In de meeste films van dat genre functioneren de prachtige landschappen als symbolen van een uniek land, ras en gedachtegoed. In handen van Malick wordt de idyllische bergstreek ontdaan van dat Heimat-nationalisme en krijgen ze de ondubbelzinnige betekenis van het goddelijke paradijs op aarde, met Jägerstätter en zijn vrouw als een moderne Adam en Eva die zich verzetten tegen de god van de oorlog.

Zoals in The Thin Red Line en The New World is Malick niet geïnteresseerd in het dramatiseren van de geschiedenis. Hij houdt zich wel aan de feiten, maar indien je A Hidden Life zou hermonteren tot de historische essentie, zou je slechts een dertigtal minuten overhouden. De bulk van de film is voorbehouden aan Jägerstätters mijmeringen gebaseerd op de brieven die hij schreef aan zijn vrouw. Die introspectieve passages worden begeleid door beelden van Jägerstätter die samen met vrouw en kroost rondhuppelen op de prachtige weides en door zwevende camerashots rond het bedrukte of peinzende gezicht van de extreem bescheiden held.

De vraag is echter waarom dit alles drie uur moet duren. Na anderhalf uur heeft de regisseur al lang gezegd wat hij wilde zeggen. Misschien vond Malick dat de toeschouwer tijd nodig heeft om zich helemaal te verliezen in dit verloren paradijs? Nog een laatste opmerking: fans van Matthias Schoenaerts, Bruno Ganz en/of Johan Leysen moeten geen al te grote bijdrage van deze acteurs verwachten. Knipper met je ogen en je hebt hen waarschijnlijk gemist.

>>Klap

Filmpoëet Terrence Malick schetst in dit oogstrelend filosofisch oorlogsdrama de strijd die Oostenrijker Franz Jägerstätter (August Diehl) als gewetensbezwaarde en pacifist moest leveren met zijn geweten en de nazi’s. Wie de helden uit Sergeant York en Hacksaw Ridge apprecieerde, zal ook Jägerstätter in zijn hart dragen.

Regie Terrence Malick
Cast August Diehl, Bruno Ganz, Matthias Schoenaerts
Speelduur 3u00
Vanaf 5 februari in de bioscoop