Terwijl Felix van Groeningen en Michaël R. Roskam, twee regisseurs die net als Pieter Van Hees eigenzinnige publieksfilms maken, met lof en Oscarnominaties werden overladen, werd de Antwerpse cineast geplaagd door tegenslagen. Het sluitstuk van zijn Anatomie van Liefde en Pijn-trilogie, waarvan Linkeroever en Dirty Mind de eerste twee delen vormden, liet lang op zich wachten. Onder meer omdat Matthias Schoenaerts voor de hoofdrol bedankte.

Maar nu is Waste Land er eindelijk, en het wachten heeft de filmmaker en zijn film goed gedaan. De kinderziektes van Van Hees’ eerdere prenten zijn verdwenen: dit is het werk van een regisseur die meer dan ooit weet waar z’n sterktes liggen, en die sterktes fantastisch weet uit te buiten. Waste Land is misschien wel de beste Vlaamse film die we sinds Rundskop hebben gehad.

Sterkte nummer één: sfeer en setting. Verhalen vertellen is nooit Van Hees’ grootste talent geweest – herinner u de third act fatigue in Linkeroever – maar een beklemmende sfeer creëren kan hij als geen ander. Waste Land draait rond Léo Woeste (Jérémie Renier), een Brusselse flik die de moord op een Congolese immigrant moet oplossen. De mythologische wereld van Congo en de stedelijke jungle van Brussel worden in de prent naadloos aan elkaar gekoppeld. De setting is beklemmend, maar vooral eindeloos fascinerend.

Sterkte nummer twee: psychologie en karakterontwikkeling. In een helder vertelde, rechtlijnige plot is Van Hees niet geïnteresseerd. In een gevaarlijke afdaling in de donkere psyche van  Woeste des te meer. Wanneer hij zich begint te verliezen in de moordzaak, wordt de film vreemder en grimmiger. Dat komt sterk naar voren in de relatie met zijn zwangere vrouw Kathleen (Natali Broods), maar ook in zijn verhouding met zijn stad. Langzaam maar zeker beginnen rokerige politiekantoren, neonverlichte kelders, grauwe hotelkamers en illegale worstelwedstrijden één groot zompig moeras te vormen.

Sterkte nummer drie: fotografie. Was Linkeroever de film waarmee Nicolas Karakatsanis voor het eerst van zich liet horen (of beter: van zich liet zien), dan is het nu de beurt aan cameraman Menno Mans. Hij speelt op magistrale wijze met licht en duisternis en vindt de perfecte look voor de bevreemdende, donkere film. De scène waarin Woeste de hoofdverdachte ontmoet, is er één die je frame per frame zou willen inkaderen.

Sterkte nummer vier: cast. In Linkeroever katapulteerde Van Hees debutante Eline Kuppens meteen naar een niveau dat ze sindsdien nooit meer heeft bereikt. In Dirty Mind ontpopte Wim Helsen zich tot een acteur om in de gaten te houden. Waste Land kenmerkt zich door een uitstekende bijrollen: Peter Van den Begin is geweldig als Woestes losbandige collega, Peter van den Eede is uitstekend als politiechef en Babetida Sadja is een revelatie als de zus van het slachtoffer. Het meeste lof gaat echter naar Jérémie Renier, die het verval van zijn personage perfect weet te vatten, en Natali Broods, die een ondankbare rol tot één van de grootste kwaliteiten van de film verheft.

De kans bestaat dat de film het publiek zal verdelen. Velen zullen zich ergeren aan het open einde,  de donker toon en aan de plot die steeds minder focust op de moordzaak . Anderen zullen hun hart ophalen aan de sfeervolle setting, het steeds verder ontsporende hoofdpersonage, en de manier waarop Van Hees al die verschillende radertjes meesterlijk in elkaar laat klikken. Je mag drie keer raden tot welk kamp wij behoren.

>>KLAP

Een sfeervol thrillerdrama dat dankzij de Brusselse junglesetting en diepgaande karakterstudie wel eens doet denken aan Taxi Driver. De bevreemdende elementen uit mythologisch Congo brengen dan weer het latere werk van David Lynch in herinnering. Een must voor cinefielen.

Regie Pieter Van Hees
Cast Jérémie Renier, Natali Broods, Peter Van den Begin
Speelduur 1u37
Vanaf 26 november in de bioscoop

@Ewoud51