Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

15.11.2017

Recensie Zagros

door Chris Craps

William Shakespeare analyseerde de vernietigende impact van fake news in zijn tragische meesterwerk Othello. De in België werkzame Iraaks-Koerdische regisseur Sahim Omar Kalifa (Baghdad MessiBad Hunter) doet iets gelijkaardig in Zagros, zijn zeer verdienstelijk langspeelfilmdebuut dat bewijst dat je de universele thema’s van The Bard probleemloos kan overhevelen naar alle culturen.

Zagros, een schapenhoeder aan de grens van Turkije met Irak, houdt enorm veel van zijn vrouw Havin en hun dochtertje. Hij zou hen niet kunnen missen. Maar dan worden onder de dorpsbewoners roddels verspreid over Havin. Deze laatste heeft het helemaal gehad met de conservatieve mentaliteit van de plaatselijke patriarch, de vader van Zagros, en de ziekelijke bemoeizucht van de andere mannelijke familieleden. Uit wanhoop, en ook omdat Zagros het tij niet kan doen keren, trekt ze onverwacht naar België om er een nieuw leven te beginnen. Zagros kan echter niet zonder Havin en volgt haar tegen de wil van zijn vader. Maar daarmee houdt het gedoe niet op.

Zoals alle tragische helden is Zagros een goeie kerel die het kwade in zichzelf voelt opwellen. Boeiend aan Kalifa’s benadering is dat de geest van Zagros niet alleen vergiftigd wordt door de Jago van dienst, zijn vader, maar ook door de complexe en snel veranderende situatie van de Koerden. Terwijl de mannen in de dorpjes vasthouden aan oude principes en regels, lijken de vrouwen zich sneller te emanciperen. Wanneer die situatie overgeheveld wordt naar een moderne grootstad als Brussel wordt de wig tussen man en vrouw alleen maar groter.

Die complexe, maar nooit nadrukkelijk aanwezige, maatschappijkritiek maakt van Zagros ontzettend boeiende cinema. Aanvankelijk lijkt de prent op een heel klassieke en eenvoudige narratieve ruggengraat geconstrueerd, maar Kalifa voegt stap voor stap de ene laag na de andere toe, zonder ooit het gevecht in Zagro’s verwarde brein uit het oog te verliezen.

Het enige wat je deze – overigens uitstekend vertolkte – film zou kunnen verwijten is de ‘verrassende wending’ op het einde. Je ziet die van heel ver aankomen en ze komt wat te gemakkelijk over, als een scenariotrucje. Niettemin een van de betere Vlaamse films van het jaar!

Klap

De Iraaks-Koerdische regisseur Sahim Omar Kalifa maakt een sterk langspeelfilmdebuut met deze Belgische productie over een Koerdische Othello, die helemaal gek wordt door de roddels die over zijn vrouw worden verspreid.

Regie Sahim Omar Kalifa
Cast Feyyaz Duman, Halima Ilter, Maaike Neuville
Speelduur 1u42
Vanaf 15 november in de bioscoop