Eindelijk is het zover: de meest geanticipeerde film van dit bizar jaar draait bijna in de zalen! De hooggespannen verwachtingen worden misschien niet helemaal ingelost, maar Tenet is en blijft een blockbuster van Christopher Nolan. Dus zelfs ondanks de enkele hiccups is het eindresultaat verdomd duizelingwekkend.

Wie goed voorbereid de zaal wil binnenwandelen, doet er goed aan om de termen ‘Satorvierkant’ en ‘Maxwells demon’ te googelen. Dat is zeker niet noodzakelijk, maar het helpt om de namen van de personages en het kernconcept ietsje beter te begrijpen. Nolan heeft immers de neiging om zijn ideeën in een stevig tempo af te vuren. Bovendien wordt het verhaal gaandeweg alleen maar complexer, waardoor je bitter weinig tijd hebt om alle informatie te verwerken.

Al een geluk dus dat Nolan vertrekt van de verhaallijn van een rechtlijnige James Bond-prent als basisstructuur. Net zoals 007 in Thunderball gebruikt geheim agent The Protagonist (John David Washingtons) de partner (Elizabeth Debicki) van een Russische oligarch (een angstaanjagende Kenneth Branagh) om bij de man te geraken voordat hij een catastrofe veroorzaakt die nog erger is dan een nucleaire holocaust.

Daarnaast zijn er ook elementen van John Le Carré’s The Night Manager bespeurbaar. In dat spionagedrama wint een Britse soldaat het vertrouwen van een wapenhandelaar, om nadien met diens partner aan de haal te gaan. Dat die geliefde in Susanne Biers recente tv-bewerking ook door Debicki werd gespeeld, illustreert hoe Nolan net zoals Hitchcock graag ontdubbelingsspelletjes speelt – en laat spiegelen nu net centraal staan in Tenet.

Nolans nieuwste lijkt nog meer dan zijn vorige films op een verfilmd schaakspel. De karakterisering van de personages is zeer beperkt. We weten zelfs meer over het verleden en de eigenschappen van James Bond dan over The Protagonist. Ook over Robert Pattinsons personage komen we bitter weinig te weten, behalve dat hij graag drinkt tijdens de werkuren. Het enige personage met enige diepgang is ironisch genoeg dat van Branagh.

Het bovenstaande irriteert niet al te veel omdat Nolan er zo’n vaart achter zet. Wat wel opvalt, is de ietwat eenvoudige cameravoering van director of photography Hoyte Van Hoytema – vooral tijdens de praatzieke eerste helft vol dialogen, die je onmogelijk als grote kunst kunt omschrijven. Waar Nolan dan weer in blijft uitblinken, is het bedenken van grote set pieces: spectaculaire én originele actiesequenties die de toeschouwer tot op het uiterste puntje van zijn stoel dwingen.

Nolans allergrootste sterkte zit ‘m echter in het combineren van originele ideeën op zo’n manier dat er nieuwe ideeën ontstaan met een kettingreactie tot gevolg. Houden we het hier nu bewust vaag? Absoluut. Laten we het er gewoon bij houden dat Nolan zijn temporele spelletjes uit Memento, The Prestige, Interstellar en Dunkirk in Tenet naar een nog verbijsterender niveau tilt. Voor sommigen zal dat misschien van het goede teveel zijn, voor anderen zal het van de film de ultieme hersenbreker maken.

Of Tenet de film van het jaar is, hangt dus vooral van je eigen wensen en verwachtingen af. Wie op een hapklare popcornfilm hoopt, zal botsen op Nolans ambitie om een intellectuele genrefilm te creëren. En wie op een Kubrickiaans meesterwerk hoopt, moet er de zwakheden van Nolan als scenarist-regisseur bijnemen.

Wij gaan ieder geval zo snel mogelijk een tweede keer kijken!

>>Klap

Christopher Nolan levert een duizelingwekkende spionagethriller af die James Bond verzoent met Looper en de ideeënroetsjbaan van zijn eigen Inception. Een zeer fysieke John David Washington vertolkt een enigmatische geheim agent die moet beletten dat een Russische oligarch (Kenneth Branagh) een catastrofe veroorzaakt.

Regie Christopher Nolan
Cast John David Washington, Kenneth Branagh, Robert Pattinson
Speelduur 2u30
Vanaf 26 augustus in de bioscoop