Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

22.11.2022

Recensie-telex: Boy from Heaven, Strange World & EO

door Chris Craps

Boy from Heaven

Na zijn Hollywooddebuut The Contractor keert de Zweeds-Egyptische regisseur Tarik Saleh met Boy from Heaven terug naar het onderwerp van zijn The Nile Hilton Incident: de corruptie en het politiek geweld in de huidige Egyptische samenleving.

Deze keer draait de plot rond Adam (Tawfeek Barhom), de zoon van een visser die verneemt dat hij een beurs krijgt om te studeren aan de prestigieuze Al-Azhar Universiteit in Caïro. Eenmaal er plaatse is hij onder de indruk van de strenge en vooral vrome opleiding; maar via een medestudent ontdekt hij dat niet iedereen op de universiteit het zo nauw neemt met islamitische regels. En dan sterft de Grote Imam, de religieuze rector van de universiteit – en is Adam getuige van een moord.

Boy from Heaven functioneert niet alleen als paranoiathriller à la The Parallax View, maar ook als spannende dissectie van de tegenstelling tussen de seculiere overheid in Egypte en de religieuze leiders. Hoed af ook voor Saleh die moedig genoeg was om zich enorm kritisch uit te laten over beide partijen. Het is geen toeval dat Boy from Heaven uitsluitend in Istanboel werd gefilmd.

>>Klap

In deze politieke thriller van Zweed Tarik Saleh krijgt de zoon van een visser de kans om aan de meest prestigieuze universiteit in Caïro te studeren. Wanneer de Grote Imam sterft, raakt hij echter verstrikt in een conflict tussen twee politieke groepen. Voor de fans van Salehs The Nile Hilton Incident en seventiesthrillers als The Parallax View en Three Days of the Condor.

Regie Tarik Saleh
Cast Tawfeek Barhom, Fares Fares, Mohammad Bakri
Speelduur 2u06
Vanaf 23 november in de bioscoop

Strange World

Voor de 61e animatiefilm van Disney werd nog eens het avonturengenre bovengehaald. Dat was van Atlantis: The Lost Empire(2001) en Treasure Planet (2002) geleden. Strange World haalt overduidelijk de mosterd bij de Jules Verne-verfilming Journey to the Center of the Earth (1959) en Fantastic Voyage (1966), maar baadt ook in wat je als absurd surrealisme zou kunnen omschrijven.

De kern van het verhaal wordt gevormd door drie generaties ontdekkingsreizigers die het moeilijk hebben met elkaar. De grootvader is gefixeerd op een rijk achter een enorm gebergte, de zoon wil enkel landbouwer zijn en de kleinzoon heeft meer de aard naar zijn opa. Wanneer de drie in een vreemde wereld diep in de aarde belanden, moeten ze leren samenwerken om te overleven.

Het is interessant hoe regisseur Don Hall en scenarist Qui Nguyen tussen dat generatieconflict en zijn eerbetoon aan de Jules Verne-achtige avonturen ook nog een ecologische boodschap wisten te wringen. Het creatieve team vindt de vele generatieconflicten echter zo belangrijk dat de actie er wat onder lijdt. Bovendien ziet de surrealistische strange world ziet er wat té vreemd uit. Het zal een beetje afhangen van je smaak, maar dat universum lijkt wel op een LSD-trip. Uiteindelijk krijg je er wel een verklaring voor, maar je moet wel zin hebben om er eerst anderhalf uur in te vertoeven, hoe briljant de animatie ook is.

>>Klap

In de 61ste animatiefilm van Disney worden een landbouwer en zijn familie verplicht om naar de kern van hun planeet te vliegen om een ecologische ramp te verijdelen. Een eerbetoon aan de avonturenfilms van weleer, en dan vooral Journey to the Center of the Earth (1959) en Fantastic Voyage (1966).

Regie Don Hall
Cast Jake Gyllenhaal, Dennis Quaid, Lucy Liu
Speelduur 1u42
Vanaf 23 november in de bioscoop

EO

De Poolse regisseur Jerzy Skolimowski, bekend van cultfilms zoals Moonlighting en Essential Killing, is er intussen 84, maar hij blijft excentrieke projecten uit zijn mouw schudden. Voor EO liet hij zich inspireren door Au hasard Balthazar van de Franse regisseur Robert Bresson. Beide films handelen over het harde leven van een ezel, maar waar Bresson afstandelijk en uitgezuiverd te werk ging, gaat Skolimowski voor een meer expressionistische en bij momenten surrealistische benadering.

De reis van ezel EO begint in een Pools circus waar hij geliefd is door zijn eigenares. Die laat hem echter tegen haar zin vallen en EO wordt verplicht om de wereld te verkennen. Hij ontmoet goede en slechte mensen (onder meer Isabelle Huppert), is getuige van de vreselijke behandeling van andere dieren, heeft een vreemde nachtelijke ervaring in een bos en belandt op een plek waar hij absoluut niet wil zijn.

Wie Au hasard Balthazar nooit zag, is met EO toe aan een bijzondere kijkervaring. Dit is immers een bijna stille, anekdotische en halfexperimentele film die een dier beschouwt als een dier en niet als een van die wezens uit vreselijke antropomorfistische fabels/documentaires voor volwassenen. Wie de Bresson-film wel zag, zal de hele speelduur kampen met een déjà-vu-gevoel. Want het concept is uiteindelijk hetzelfde: de toeschouwer moet het standpunt innemen van een dier die een existentiële reis maakt door de harde mensenwereld.

>>Klap

De Poolse veteraan Jerzy Skolimowski (Moonlighting) herinterpreteert de Robert Bresson-klassieker Au Hasard Balthazar (1966) over het leven van een ezel op lichtjes surrealistische manier.

Regie Jerzy Skolimowski
Cast Isabelle Huppert, Sandra Drzymalska, Lorenzo Zurzolo
Speelduur 1u28
Vanaf 23 november in de bioscoop

Lees meer over: