Ooit al gehoord van Thomas Wolfe? Proficiat, dan ben je een uitzondering. De Amerikaanse schrijver is sinds de jaren 30 – zijn tijdperk – immers zowat in de vergetelheid verdwenen. Nochtans was hij bij leven zeker geen tweederangsfiguur. Hoewel zijn boeken lang niet zo leesbaar zijn als die van zijn generatiegenoten Ernest Hemingway en F. Scott Fitzgeraldn gingen ze vlotjes over de toonbank, en de flamboyante man werd over het algemeen gezien als een fenomeen.

De Brits-Amerikaanse film Genius wil het collectieve geheugen opfrissen en wijzen op de vele kwaliteiten van Wolfes werk, al is de auteur hier niet de enige centrale figuur. Die eer deelt hij met Maxwell Perkins, een man die zelf ook een blijvende invloed heeft gehad op de Amerikaanse literatuur, zonder daarom boeken te schrijven. Perkins was een redacteur, de persoon die de taak had om veelbelovende literaire talenten te herkennen en hun werk in een publiceerbare vorm te gieten.

Hemingway en Fitzgerald behoorden tot zijn ontdekkingen, Wolfe was zonder concurrentie zijn grootste uitdaging. De overenthousiaste Zuiderling dacht immers geen twee keer na over een zin. Hij liet zijn gedachten over alle beschikbare stukken papier gutsen en keek achteraf wel wat herschreven moest worden. Het gevolg was dat hij soms manuscripten indiende van duizenden pagina’s dik. Niet te verwonderen dat geen enkele uitgever hem een kans wou geven. Perkins zag als enige iets unieks in hem, en er ontstond een hechte band tussen hen.

Genius is het langspeelfilmdebuut van Michael Grandage, een Brit die de voorbije 22 jaar doorbracht in de theaterzalen. Als zo iemand de stap zet naar cinema, merk je soms een gevoel van oncontroleerbare bevrijding. Het is alsof hij een nieuw speeltje in handen krijgt en meteen alle mogelijkheden wil verkennen. Orson Welles blijft het schoolvoorbeeld met Citizen Kane, maar je kan hetzelfde zeggen van pakweg Julie Taymor (Titus), Danny Boyle (Shallow Grave) en Sam Mendes (American Beauty).

Grandage hoort bij een andere groep: zij die het rustig aan doen en eerst een grote teen in de onbekende vijver steken om de temperatuur te testen. Hij probeert in Genius hier en daar wel iets met de camera, maar over het algemeen speelt hij op veilig – een beetje vreemd als je weet dat hij al 54 is en dus waarschijnlijk geen 15 films zal kunnen maken.

Maar zijn klassieke stijl past wel bij dit verhaal en zorgt ervoor dat de aandacht blijft bij de kern van de zaak: de relatie tussen de twee hoofdpersonages. Met Colin Firth en Jude Law heeft hij ook twee acteurs die de aandacht verdienen. Perkins is Firth op het lijf geschreven, een sympathieke man die zijn emoties opkropt. Law gaat voluit voor een buitensporige vertolking die je niet meteen subtiel kan noemen, maar die de extravagante kant van Wolfes karakter adequaat weergeeft.

Genius is zowel literair als theatraal: het is maar dat je het weet.

>>KLAP

Klassieke literaire biopic in de traditie van onder meer Iris en Kill Your Darlings. Wel ongewoon is dat hij een relatie onder de loep neemt die je niet vaak te zien krijgt: die tussen een schrijver – in dit geval Thomas Wolfe – en de redacteur van zijn boeken.

Regie Michael Grandage
Cast Colin Firth, Jude Law, Nicole Kidman
Speelduur 1u44
Vanaf 28 september in de bioscoop