27.03.2020
Recensie About Endlessness
Een innig omhelzende vrouw en man zweven door de wolken boven een platgebombardeerde stad. Operamuziek weerklinkt. De sterren aan de hemel vormen een titel: Om det oändliga oftewel Omtrent het oneindige. Zo begint de nieuwe film van Roy Andersson, de Zweedse meester van de absurde diepzinnigheid.
Net zoals bij zijn drie vorige films, Songs from the Second Floor, You the Living en A Pigeon Sat on a Branch Reflecting on Existence, krijgen we ook nu weer een aaneenschakeling van eigenzinnige sketches over allerhande levensvragen. Het tafereel waarmee Andersson deze keer opent, laat echter zien dat hij andere akkoorden wil aanslaan. We horen om te beginnen een vertelstem, er hangt een poëtischere sfeer en sommige tableaus schuiven de humor zelfs volledig opzij.
Dat alles neemt niet weg dat alledaags surrealisme ook nu weer centraal staat. We zien hoe een hautaine klant in een restaurant een ober met een fles wijn aan het lijntje houdt, hoe een priester een letterlijke calvarietocht onderneemt, hoe een vuurpeloton zich klaarmaakt om een terdoodveroordeelde te executeren, hoe een man onbedaarlijk huilt nadat hij zijn dochter doodgestoken heeft en zelfs hoe Hitler in zijn bunker zijn nakende nederlaag beleeft.
Troosteloze toestanden, zeg je? Tegenover die schaduwkant zet Andersson verschillende momenten van pure levensvreugde, zoals meisjes die spontaan beginnen te dansen, een man die op café verklaart dat alles fantastisch is en een jongen die voor het eerst liefde voelt. Anderssons bewondering voor de jeugd en – het logische verlengde daarvan – zijn hoop op een betere toekomst blijkt ook uit het feit dat de jonge personages er anders uitzien. Doorgaans bevolkt de cineast zijn films met bleek ogende en expressieloze figuren in verfomfaaide kleren. Het contrast met de (relatieve) kleur en energie van zijn jeugdige karakters is groot.
Sketchfilms zijn vaak hit or miss, maar het werk van Roy Andersson is zo uniek dat het die simpele klassering overstijgt. About Endlessness is geen uitzondering: een zoveelste wonderlijke blik in de geest van een ongeëvenaarde man.
>>Klap
In zijn eerste film na zijn trilogie vol semi-bewegingsloze surrealistische sketches over de Grote Vragen des Levens – zie onder meer You, the Living – gaat Zweeds regisseur Roy Andersson verder op het ingeslagen pad. Humor, tristesse, hoop en wreedheid.
Regie Roy Andersson
Cast Martin Serner, Thore Flygel, Bengt Bergius
Speelduur 1u16