Af en toe duikt er al eens een film op waar je nog nooit van gehoord hebt, maar die wel intrigerende elementen bevat.  Vanitas, het langspeeldebuut van de Nederlander Oscar Spierenburg, is er zo eentje. De prent belicht thema’s als internationale kunstzwendel en –vervalsing en bevat bekende Vlaamse koppen als Laura Verlinden (Le Tout Nouveau Testament) en Dirk Roofthooft (De Zaak Alzheimer). Deze week vinden er in Vlaanderen verschillende premières plaats.

De hoofdrol is voor de jonge debutante Manon Verbeeck. Ze kruipt in de huid van Sarah Grégoire, een getalenteerde en leergierige meid die stage loopt in Parijs om het restaureren van kunstwerken onder de knie te krijgen. Haar verblijf in de Franse hoofdstad kent een abrupte wending wanneer ze ontdekt dat beroemde schilderijen worden vervangen door replica’s. Eens terug in België probeert ze samen met haar vriendin Valerie de waarheid achter de vervalsingen bloot te leggen en komen ze op het spoor van een mysterieuze groepering. Daarnaast heeft Sarah een turbulente band met haar vader.

Het onderwerp was niet zo vergezocht voor Spierenburg. De man, die woont en werkt in België, komt uit een familie die met kunst bezig is, hij schildert en hij baat een kunstgalerij uit in Antwerpen. “Ik wilde al een tijdje iets met restauratie doen als onderwerp, omdat je dan meteen heel wat mooie sets kunt gebruiken. Dat bracht me op het idee om puur een drama te maken waarin een vader-dochterrelatie centraal staat. Het was ook een kans om een replica van een schilderij te maken. Tenslotte had ik eerder een kortfilm gemaakt. Dat was al zo’n moeilijke onderneming, waardoor ik dacht: ‘ik doe nu gewoon iets meer’.”

De volgende stap was research. “Het bleek dat veel van mijn idee over kunstvervalsing gewoon waar was. Ik sprak met een kunsthistorica die in het Amsterdamse Rijksmuseum heeft gewerkt. Die vertelde me dat ongeveer 30 procent van de werken die er hangen mogelijk vervalst zijn. Veel mensen in de kunst- en museawereld weten het, maar negeren het, omdat anders de waarde van hun kunstwerken in één keer keldert.”

Hoe is de filmmaker op de onbekende Manon gestuit voor de hoofdrol? “Ik ontmoette haar in een boekenwinkel en ze was gewoon het personage dat ik nodig had voor het verhaal. Ik zocht een Frans type en Manon was destijds bezig met een opleiding kunstwetenschappen. En in de restauratiewereld zie je veel vrouwen. Het plaatje klopte gewoon.”

“Mij heeft hij gecontacteerd toen ik een gedicht had voorgelezen tijdens een presentatie”, aldus Laura Verlinden. “Hij belde me, deelde het verhaal en vertelde wie hij was. Ik was onmiddellijk geïntrigeerd. Vooral de wereld die Oscar schetst, boeide me. Ik had ook zijn kortfilm bekeken, die ik poëtisch sterk vond en zeer beeldend was.” De reden waarom Manon wou meedoen: “vooral het persoonlijke aspect, de relatie van Sarah met haar vader en de band met Valerie. Vriendschappen tussen vrouwen in films vind ik steeds zeer boeiend.”

Daarnaast heeft de film ook nog fijne locaties in Antwerpen, Gent, Parijs en Wenen in de aanbieding. De film won al vier prijzen op internationale filmfestivals en was recent te zien tijdens het Duitse Snowdance Independent Film Festival.

Ben je geprikkeld door de premisse, de acteurs, de locaties en wil je de film bekijken? De avant-première gebeurt in Euroscoop Genk op 16 februari op C-mine, vanaf 18 februari draait hij in UGC Antwerpen en Euroscoop Genk en op 19 februari is er nog een première in UGC Antwerpen, in het bijzijn van cast en crew.

@TheJimeister