Vanaf 29 oktober is de psychologische thrillerreeks Tabula rasa op Eén te zien. Ook al werd de serie gemaakt voor het kleine scherm, de makers lieten zich vooral inspireren door cinema. Coregisseur Jonas Govaerts (Welp) geeft aan Vertigo de grootste filminvloeden prijs. 

Lost Highway (1997, David Lynch)

De grootste gemeenschappelijke inspiratiebron voor showrunner Malin-Sarah Gozin, co-regisseuse Kaat Beels en mezelf was ongetwijfeld David Lynch. Wij waren vroeger alle drie verslaafd aan Twin Peaks, en Lost Highway was de film die mij destijds voor de filmschool heeft doen kiezen. Net als bij Lynch lopen droom en werkelijkheid geregeld door elkaar in Tabula rasa. In één aflevering zit zelfs een Vlaamse variant op ‘The owls are not what they seem’. Zonder Lynch zou een reeks als de onze vandaag volgens mij niet bestaan: dankzij Twin Peaks werd weird plots cool, en kon je in het televisiewereldje gaandeweg grotere risico’s nemen. Lynch zelf kan het trouwens ook nog steeds: het nieuwe seizoen van Twin Peaks behoort tot het beste, raarste en grappigste van wat hij ooit gemaakt heeft.

https://www.youtube.com/watch?v=IiMUl8ruWdk

Manhattan Baby (1982, Lucio Fulci)

In de jaren zeventig en tachtig werden in Italië aan de lopende band goedkope rip-offs van Amerikaanse blockbusters gemaakt. Manhattan Baby van Lucio Fulci is in de eerste plaats een Rosemary’s Baby-kopie, maar er zitten ook knipoogjes in naar The Exorcist, Poltergeist en zelfs Raiders of the Lost Ark. Het is niet Fulci’s beste film, verre van, maar één scene is me altijd bijgebleven: een kinderslaapkamer die van de ene nacht op de andere onder een dikke laag rood woestijnzand komt te zitten. Dat soort eenvoudige, praktische special effects gebruikten wij ook vaak in de reeks, desnoods aangedikt met een beetje subtiele CGI. Bovendien is rood zand in Tabula rasa een terugkerend element: het staat symbool voor het geheugenverlies van hoofdpersonage Mie D’Haeze, dat ze opliep na een zwaar verkeersongeval.

The Shining (1980, Stanley Kubrick)

Tabula rasa speelt zich deels af in een (al dan niet) behekst huis, en de ultieme haunted house-film is uiteraard The Shining. De invloed zit hem vooral in de art direction: veel televisiereeksen gaan tegenwoordig voor de Scandinavische look – dat blauwige, bijna monochrome kleurenpalet – maar wij hebben heel bewust gekozen voor felle tinten en opvallende patronen, zodat alles er net ietsje larger than life uitziet. Net als bij Kubrick staat in ook Tabula rasa een doolhof centraal, letterlijk en figuurlijk. Mie wordt bij wijze van spreken wakker in het midden van een labyrint, en moet in de loop van negen afleveringen haar weg naar buiten te zien te vinden. Dat doolhof-idee komt voortdurend terug in het decor: op het behangpapier, op het tapijt, zelfs in de tegels van het toilet.

The Changeling (1980, Peter Medak)

Niet de Angelina Jolie-film uit 2008, maar een heel stijlvolle, beetje vergeten bovennatuurlijke thriller uit 1980, met een geweldige George C. Scott (Patton, Dr. Strangelove) in de hoofdrol. De special effects zijn eerder bescheiden, The Changeling moet het vooral hebben van de sfeer en het doorleefde acteerspel. Maar er komt wél een uiterst spectaculaire seance-scène in voor, die de vloer aanveegt met recente films als Ouija, The Conjuring en Insidious. Uit die scène heb ik schaamteloos flink wat shots gepikt. The Changeling heeft me overigens geleerd dat een medium nooit alleen te werk gaat, maar altijd een soort hulpje bij zich heeft: vandaar de cameo van mijn fetisjacteur, de grote Mathias Pille.

Pan’s Labyrinth (2006, Guillermo Del Toro)

Hoe donker de films van Guillermo Del Toro soms ook zijn, ze hebben altijd iets sprookjesachtigs. Fabels zijn vaak een manier om zware thema’s toch verteerbaar te maken, wat wij in Tabula rasa ook proberen te doen. Romy, het dochtertje van Mie, draagt steevast rood, net als Roodkapje. Inspecteur Wolkers, gespeeld door Gene Bervoets, is voortdurend in de weer met zijn versleten horloge, een beetje zoals het Witte Konijn van Alice In Wonderland. Zowel Malin als Veerle Baetens, die Mie speelt, hebben iets met konijnen: ze werden vroeger allebei geplaagd door een terugkerende nachtmerrie over een wegkwijnend konijntje, en ze hebben alle twee een trauma overgehouden aan de animatiefilm Watership Down (1978). En Mie’s familienaam is uiteraard ook niet toevallig gekozen.

Op dinsdag 24 oktober vertonen we de eerste twee afleveringen van Tabula rasa in avant-première in UGC Antwerpen. Ontdek hier hoe je van de partij kan zijn!