Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

01.03.2022

Belfast: Kenneth Branagh puurt een van zijn beste films uit eigen verleden (recensie)

door Chris Craps

Regisseur-scenarist-acteur Kenneth Branagh heeft voor het eerst zichzelf als onderwerp genomen. In Belfast vertelt hij over zijn jeugd tijdens The Troubles in de Noord-Ierse hoofdstad en hoe en waarom hij eind jaren zestig naar Engeland uitweek. Het is een zeer gedramatiseerde versie van zijn jeugdherinneringen geworden, maar de film laat zich zo vlotjes bekijken dat het ook een van zijn beste is geworden.

In de negenjarige Buddy herken je de jonge Kenneth. Hij leeft met zijn moeder (Caitriona Balfe), vader (Jamie Dornan), oma (Judi Dench) en opa (Ciarán Hinds) in een gemengde wijk in Belfast. Buddy, die uit een protestants nest komt, is er getuige van hoe Ulster-loyalisten katholieke huizen bestoken. Omdat zijn vader, die vaak weg is omdat hij in Engeland werkt, weigert lid te worden van deze radicale groep dreigt ook hun familie een doelwit te worden.

Dit had een donker verhaal kunnen geweest zijn, maar zoals in het verwante Hope and Glory van John Boorman, bekijkt de regisseur alles vanuit het standpunt van een kind, en dan nog eentje dat dat dol is op westerns met John Wayne en het katholieke meisje van zijn klas. Nachtmerries heeft het vooral van de clowneske tirades van de plaatselijke dominee. De tragische context wordt dus flink afgezwakt, met als hoogtepunt een plunderpartij waarbij Buddy aan de haal gaat met milieuvriendelijk waspoeder.

Branagh koos voor zwart-witfotografie om zijn jeugdherinneringen te schilderen. Die ingreep wordt vaak gedaan omwille van pseudo-artistieke redenen – zie C’mon, C’mon – maar de cineast deed het hier omdat hij in alles wat hij maakt een academische stijl nastreeft. Sinds regisseurs de eerste kleurenfilms maakten, vonden ze zwart-wit de duidelijkste manier om het verleden uit te drukken.

Branagh zweert dus bij traditie en ook in zijn regie is hij heel old school. Gelukkig stoort dat niet in zijn films en al zeker niet in Belfast. Hoofdreden: deze film is nooit als een authentiek en realistisch document bedoeld, zoals bijvoorbeeld Bloody Sunday van Paul Greengrass. Je haalt uit Belfast zo de scènes die nooit in de realiteit hebben plaatsgevonden, maar toch perfect passen in die bijna theatrale visie van Branagh.

Al wie heel traditionele cinema haat, zou met het bovenstaande wel eens problemen kunnen hebben. Belfast is echter zo’n lieve, leuke, brave, grappige en warme ervaring dat je al heel tegendraads moet zijn om een van Branaghs beste uit te spuwen. Bovendien krijg je op de soundtrack het beste van Van Morrison.

>>Klap 

In zijn meest persoonlijke film vertelt regisseur-scenarist-acteur Kenneth Branagh over zijn jeugd tijdens The Troubles in het Belfast van 1969. In de lijn van John Boormans tragikomische Hope and Glory.

Regie Kenneth Branagh
Cast Caitriona Balfe, Jamie Dornan, Judi Dench
Speelduur 1u37
Vanaf 2 maart in de bioscoop

Lees meer over: