Ari Aster (Hereditary, Midsommar) is ongetwijfeld een van de meest interessante en geïnspireerde Amerikaanse regisseurs van het moment. Met Beau Is Afraid gaat hij nog een stap verder in zijn ambitie om ware filmkunst te maken. Zelden heb je zo’n originele mix van zwarte komedie en freudiaanse nachtmerrie gezien. De speelduur van net geen drie uur moet je er wel bijnemen.

Het eerste uur speelt zich voornamelijk af in en rond het appartement van de extreem angstige, gefrustreerde, verstrooide en eenzame Beau Wasserman (een perfect gecaste Joaquin Phoenix). Hij moet dringend zijn moeder bezoeken, maar wordt belaagd door zijn buren – allemaal freaks en zonderlingen, zo weggelopen uit Gotham City. Maakt het er niet bepaald makkelijker op: Beau is hevig onder de invloed van de medicijnen die zijn psychiater hem heeft voorgeschreven en die hij op de verkeerde manier heeft ingenomen.

In het tweede uur doet Beau vooralsnog een poging om bij zijn moeder te geraken, maar belandt bij een echtpaar op zoek naar een surrogaatzoon. En in het laatste uur onderneemt de tragische antiheld een tocht die je kunt omschrijven als een surrealistische afdaling in het diepste van zijn gekwetste ziel.

Als Freud en Jung nog in leven waren, zouden ze zich waarschijnlijk kostelijk amuseren met Asters film, al zouden ze hem ook au sérieux nemen. De scenarist-regisseu heeft immers beslist wat te vertellen over lebensangst en de schuldgevoelens waarmee een dominante ouder een kind kan opzadelen. Niet iedereen zal het daarmee eens zijn, want een film als deze wordt makkelijk afgedaan als pretentieuze navelstaarderij.

Aster relativeert alle pretentie echter met een flinke dosis macabere humor. Zo probeert Beau steevast te ontsnappen aan de dreigingen die overal schuilgaan, maar hij maakt keer op keer kleine foutjes, waardoor hij steeds opnieuw de kop van jut wordt. Beau Is Afraid is met andere woorden zo extreem tragisch dat hij extreem komisch wordt.

Je kunt Asters derde nog het best omschrijven als een persoonlijke interpretatie van Pink Floyds The Wall gemixt met Kafka’s The Trial, met ook nog invloeden van onder meer After Hours van Martin Scorsese, Psycho van Alfred Hitchcock en alles van Charlie Kaufman. Je kunt er dan ook prat op gaan dat Beau is Afraid alleen maar sterker wordt na meerdere visies.

Een van de toppers van het jaar, maar absoluut niet voor iedereen.

>>Klap

Ari Astert tekent na Hereditary en Midsommar voor een ambitieuze surrealistische nachtmerrie vol zwarte humor. Een extreem angstige antiheld (Joaquin Phoenix) onderneemt een tocht vol hindernissen naar zijn dominante moeder. Een must voor wie Charlie Kaufman-films Synecdoche, New York, Anomalisa en I’m Thinking of Ending Things het einde vond.

Regie Ari Aster
Cast Joaquin Phoenix, Parker Posey, Amy Ryan
Speelduur 2u59
Vanaf 10 mei in de bioscoop