Met de publicatie van het jaarverslag van 2022 kijkt het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) terug op een historisch jaar voor de Vlaamse film en tv-series. De Croisette in Cannes kleurde Vlaams en Close leverde België in 2023 een Oscarnominatie op voor Beste Internationale Speelfilm.

Dit internationale succes was ook te voelen in de Belgische bioscopen. In 2022 gingen 1.827.175 bezoekers kijken naar een Vlaamse (co)productie in de bioscoop. Zillion leidt de top drie van VAF/Screen Flanders-ondersteunde films met een bioscooprelease in 2022 met 573.771 bezoekers; Onze natuur, de film volgt op de tweede plaats met 245.421 bezoekers, en Close ronde 2022 af met 214.544 bezoekers.

Ook wat de kijkcijfers van door het VAF/Mediafonds en Screen Flanders gesteunde series op televisie betreft mogen we van gouden tijden spreken. De 39 gesteunde series leverden alle afleveringen opgeteld liefst 157,1 miljoen kijkers op.

Vlaamse TV-series vallen dus ook met grote voorsprong in de smaak bij het grote publiek met in de top drie: Chantal op Eén met 1.388.416 kijkers, Lost Luggage op Eén met 994.688 kijkers en Glad IJs op VTM met 626.129 kijkers. En daar moet je dan nog de online cijfers bij optellen, waarover we momenteel helaas nog niet beschikken.

Een flink gestegen dotatie voor het VAF/Gamefonds zal de steile ambities van de gamesector mee helpen ondersteunen en realiseren en ook de nieuwe subsidielijn voor ontwikkeling en productie van podcasts was meteen een schot in de roos.

Directeur-intendant Koen Van Bockstal: “Met meer dan 1,8 miljoen bezoekers aan Vlaamse films (het leeuwendeel in het vierde kwartaal) beleefden we het sterkste Vlaamse filmjaar sedert 2015. En dat 87% van die bezoekers naar een door het VAF gesteunde film ging kijken, is zonder meer een record en het bewijs dat het VAF – méér dan ooit – relevant en noodzakelijk is voor een gezonde eco-cultuur van de Vlaamse audiovisuele sector.”

Vlaams minister-president en minister van Cultuur Jan Jambon: “Met zo’n recordcijfers is slechts één conclusie op zijn plaats: de Vlaamse film is in al zijn diversiteit springlevend. Dat bleek al op de rode loper op het filmfestival van Cannes en nu heeft het Vlaamse publiek dat ook bewezen met bioscoopbezoek. En met het VAF beschikken we over een krachtig beleidsinstrument om onze Vlaamse verbeelding en de culturele uitstraling van een vitale audiovisuele sector resultaatsgericht te ondersteunen.”

Recordaantal bezoekers voor Vlaamse films

Voor het eerst in twee jaar zien we een stijging van de bioscoopcijfers van Vlaamse films. Dat deze cijfers bijna driemaal (268%) zo hoog liggen als in 2021 is niet enkel te wijten aan het einde van de pandemie, maar ongetwijfeld ook aan de sterke line-up van Vlaamse titels. Sterker nog, de bezoekersaantallen voor Vlaamse films zijn gestegen met 41% ten opzichte van 2019, pre-coronatijd. Het aandeel van VAF-producties is 87% en dit is het het hoogst sinds het begin van onze metingen in 2010. Dit geldt ook voor het aandeel Vlaamse film in het nationaal cijfer, wat zo’n 13% is.

We kunnen dus stellen dat er in 2022 meer gekozen is voor lokale titels bij het bioscoopbezoek. De sterke aanwezigheid van de Vlaamse films op het filmfestival van Cannes in mei zorgde voor heel wat buzz. De Vlaamse film kreeg dit jaar een extra duwtje in de rug door de bijzonder succesvolle najaarscampagne “Vlaamse Film. Grenzeloze Cinema” van het VAF. 43 bioscopen, gelegen in 30 gemeenten, deelden samen 22.893 gratis tickets uit. Hun ticketverkoop lag tijdens de actieperiodes, steeds van maandag tot donderdag in de tweede of derde week na de releasedatum, dubbel tot driedubbel zo hoog als anders. Bovendien creëerde de campagne zichtbaarheid voor filmbeleving, en stimuleerde ze vooral de oudere bioscoopbezoeker om films opnieuw in de cinema te gaan beleven.

Prijzenregen op internationale festivals

42 Vlaamse (co-)producties werden geselecteerd voor prioritaire internationale festivals, waarvan er maar liefst 11 in de prijzen vielen. Het volledige overzicht vind je hier.

Kijkcijfers 

Films en series werden in 2022 ook via televisie en streamingdiensten bekeken. De beschikbare cijfers tonen dat de Vlaamse film een sterkhouder op televisie blijft. In 2022 werden 72 door het VAF of Screen Flanders gesteunde Vlaamse speelfilms en 17 korte films uitgezonden, samen goed voor in totaal 14,6 miljoen kijkers. Daarnaast werden ook 39 door het VAF of Screen Flanders gesteunde series op televisie uitgezonden, in totaal goed voor 157,1 miljoen kijkers. Het volledige overzicht vind je hier. 

Nieuw: steun aan podcasts 

Vanaf 2022 kent het VAF ook subsidies toe voor de ontwikkeling en productie van podcasts binnen het VAF/Mediafonds. In 2022 ontvingen 16 podcasts ontwikkelingssteun, vijf podcasts kregen productiesteun – in totaal goed voor bijna 295.000 euro, vanaf 2023 wordt dat 340.000 euro.

Vlaams minister van Media Benjamin Dalle: “Het VAF/Mediafonds staat al jarenlang garant voor de financiering van kwalitatieve content, die vandaag ook internationaal hoge toppen scheert. Daarnaast heeft de nieuwe regeling voor financiering van podcasts duidelijk ook de start niet gemist. Tot nu toe raakten ontwikkelaars en producenten van podcasts maar moeilijk aan financiering. Dankzij dit nieuwe ondersteuningsbeleid ontvingen 21 beloftevolle podcastprojecten steun. Hiermee wordt de succesvolle Vlaamse podcastsector op de kaart gezet. Het VAF/Gamefonds had dan weer een historisch jaar: de totale steuntoekenning aan gameproducties in 2022 was met 2,7 miljoen euro met grote voorsprong het hoogste jaarbedrag sinds de oprichting van het fonds.”

Nieuwe beheersovereenkomsten 2022-2025

Op iets meer dan zes maanden zorgden we bij het VAF voor de volledige implementatie van de drie nieuwe beheersovereenkomsten van het VAF/Film-, VAF/Media- en VAF/Gamefonds (2022-2025). Op vraag van de sector kregen de prioriteitennota’s per genre een flinke update. Om het herstel van de sector verder te ondersteunen konden we nog steeds beroep doen op relancemiddelen uit het “Vlaamse Veerkracht”-programma van de Vlaamse Regering. Samen met de flink gestegen dotatie voor het VAF/Gamefonds verdubbelde die personeelsploeg naar drie medewerkers die de steile ambities van de sector mee zullen helpen ondersteunen en realiseren. Bovendien hielden we in 2022 onze volledige werking kritisch tegen het licht, met een grondige doorlichting van de commissiewerking en de bezwaarprocedures, en een efficiëntere interne organisatie tot gevolg. 

Tien jaar ondersteuning van de Vlaamse audiovisuele sector via Screen Flanders

Sinds de oprichting van het economisch fonds in 2012 werden 414 steunaanvragen ingediend waarvan er 251 werden gehonoreerd voor een totaalbedrag van 48.800.000 euro. Hiertegenover staan 317.155.275 euro aan in aanmerking komende audiovisuele uitgaven in het Vlaamse Gewest. Dit resulteert in een gemiddelde economische hefboom van 6,5 per geïnvesteerde euro.

En zoveel meer

Het jaarverslag bevat traditioneel een schat aan informatie over onze reguliere werking en activiteiten rond Creatie, Talentontwikkeling, Publiek en Internationale Promotie, over het Garantiefonds en over Vlaamse producties in cijfers en toegekende steun. Ook wijden we opnieuw twee hoofdstukken aan duurzaamheid en inclusie. Onze Raad van Bestuur keurde het actieplan inclusie goed, waarbij de impulspremie voor vrouwelijk talent één van de meest markante vernieuwingen is.