The Land Of The Enlightened begint met een ontstaansmythe: “De Afghanen hebben hun koning nog niet gevonden.” Een filmmaker hebben ze anno 2016 wel gevonden. Belg Pieter-Jan De Pue werkte alles bij elkaar zeven jaar aan zijn Afghanistan-docu. Samen met zijn crew filmde hij in lapus lazuli-mijnen, langs opiumroutes en in het vizier van de Taliban. Op basis daarvan verwacht je automatisch een sterk gepolitiseerde film over de miserie in een conflictgebied.

Niet dus. De schilderachtige wijze waarop De Pue – fotograaf van opleiding – Afghanistan in beeld brengt, leert je als kijker meteen alles over zijn aanpak: ceci n’est pas un documentaire. Het is docu-fictie op poëtische wijze. Vergeet de routineus repetitieve journaaluitzendingen over het zoveelste probleem in Afghanistan of de typisch Westerse producties over een onverbiddelijke oorlogszone. Dit is het Afghanistan dat je nooit eerder zag. Een indrukwekkend mooi Afghanistan. Elk beeld zou een doek kunnen zijn in pakweg het Musée d’Orsay. De fotografie getuigt van een scherp oog voor detail en een sterk gevoel voor schoonheid.

De film draait rond een kinderlijke fantasie over een Afghanistan na een lange geschiedenis van bezetting. Dit zorgt voor ruimte om te spelen met de waarheid, in die zin dat een droomland wordt gecreëerd. De kinderen gidsen ons door een land dat hen verplicht snel op te groeien. We worden geconfronteerd met de rauwe realiteit waarin ze leven. We zien de dromen die ze voor zichzelf hebben. We navigeren samen met hen door een prachtig landschap. We passeren langs de Amerikaanse troepenmacht. En die militairen geven uiteraard een geheel eigen invulling aan de toekomst van Afghanistan.

Toch wordt niemand veroordeeld. En dat is enorm uitdagend: nooit ben je honderd procent zeker van wat de boodschap moet zijn. Zijn de kinderen barbaarse boefjes? Zijn de soldaten brutale ordeverstoorders? De prent had een stevige aanklacht kunnen worden of een aangrijpend portret van het leven in een conflictzone. Het is echter geen van beide. The Land of the Enlightened gaat niet over vragen en antwoorden, problemen en oplossingen, juist en fout. De film wijst bepaalde zaken aan en vindt daarin altijd de schoonheid terug. Dat is waarin dit portret uitblinkt: er wordt licht geworpen op het hoopvolle verhaal voor Afghanistan.

>>KLAP

Vergeet alles wat je weet over Afghanistan en bereid je voor op een schilderachtig portret van een land waar kind en soldaat niet tegenover maar naast elkaar staan, met hoop op een betere toekomst voor het gebied. Wat die ook mag zijn.

Regie Pieter-Jan De Pue
Speelduur 1u2
Vanaf 16 maart in de bioscoop

@ANK2D2