Meer dan driehonderd (kort)films haalden al de mosterd bij het klassieke oeuvre van Edgar Allan Poe, maar echt klassieke cinema heeft dat zelden of nooit opgeleverd (als we de cultfilms van Roger Corman even niet meerekenen, natuurlijk). Ook Stonehearst Asylum, de nieuwe Poe-verfilming, kan zich niet meteen de status van meesterwerk aanmeten, al doet regisseur Brad Anderson erg zijn best om de sfeer van Poe’s kortverhaal The System of Doctor Tarr and Professor Fether naar het scherm te vertalen.

De jonge dokter Edward Newgate (Jim Sturgess) wil graag ervaring opdoen in het Stonehearst Asylum, dat wordt geleid door de vreemde dokter Lamb (Ben Kingsley). Die houdt er vreemde methoden op na: zo wordt medicatie streng uit de behandeling geweerd en mogen de meeste patiënten, waaronder de aantrekkelijke Eliza Graves (Kate Beckinsale), vrij rondlopen. Al snel blijkt echter dat niet alles is wat het lijkt.

Zo’n scenario is een kolfje naar Brad Andersons hand: de regisseur van The Machinist wéét hoe hij de nodige twists in z’n films moet verwerken. De opbouw van het verhaal zit snor, ook al wordt de eerste ontknoping al vrij snel weggegeven. De resem plotwendingen aan het einde van de film zullen voor sommigen misschien iets te veel van het goede zijn, maar ze illustreren wel dat Anderson alle facetten van z’n verhaal in de vingers heeft en weet hoe hij je tot op de laatste minuut op het puntje van je stoel kan houden.

Wel jammer is dat hij er te weinig in slaagt om je als kijker echt mee te zuigen in de film. Dat komt grotendeels door de aankleding van de film: Anderson situeert z’n verhaal in het fin de siècle, dat vreemde tijdsgewricht waarin de technologische vernieuwingen zichzelf voorbij dreigden te hollen terwijl ethische waarden hopeloos achterop bleven hinken. Stonehearst Asylum tracht van die tegenstelling een thema te maken, maar de twee (tegenstrijdige) medische methoden die voorop worden gesteld, zijn nauwelijks aantrekkelijk voor een modern publiek.

Bovendien botst de erg digitale look van de film met de gotische inkleding. Stonhearst Asylum blijft zo een vrij afstandelijke prent, die minder intrigeert dan je zou denken. Acteurs als Jim Sturgess en Kate Beckinsale vinden hun draai niet in die 19de-eeuwse setting, al redt Ben Kingsley, die zijn rol uit Shutter Island nog eens dunnetjes mag overdoen, op acteergebied grotendeels de meubelen.

Er schort dus wel wat aan Stonehearst Asylum (of Eliza Graves, zoals de internationale titel luidt), zeker als je bedenkt dat Brad Anderson al veel opwindendere cinema in elkaar heeft geblikt. Gelukkig zorgt het zorgvuldig in elkaar gestoken scenario er nog voor dat de film kan boeien tot het einde. Al moeten we daar ook een zekere Edgar Allan Poe voor bedanken.

>>KLAP

Beeld je een psychologische gekkenhuisthriller als Shutter Island in, maar dan in het jasje van een klassieke onthullingsprent als The Prestige. Brad Anderson maakt nog steeds films die steunen op onverwachte plotwendingen en onvoorspelbare revelaties, en Stonehearst Asylum past naadloos in dat rijtje.

Regie Brad Anderson
Cast Jim Sturgess, Ben Kingsley, Kate Beckinsale
Speelduur 1u53
Vanaf 29 oktober in de bioscoop

@TheJimeister