Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

11.02.2020

Recensie Richard Jewell

door Chris Craps

De onsterfelijke Clint Eastwood voegt met Richard Jewell een nieuwe aflevering toe aan zijn filmreeks over antihelden (American Sniper, Sully). Deze keer focust hij zich op een ietwat autistische, wapengekke Republikein die kampt met overgewicht en gefnuikte ambities. Onmogelijk om daar geen politiek statement in te zien.

Richard Jewell (Paul Walter Hauser) was een gefrustreerde bewakingsagent die zich een echte officer of the law waande en het vooral gemunt had op studenten die al eens een joint rookten. Toen hij op 27 juli 1997 tijdens de Olympische spelen in Atlanta een verdachte rugzak ontdekte, sloeg hij alarm. De bom ontplofte toch, maar dankzij zijn actie werden veel levens gespaard. Omdat van Jewells psychologische profiel overeenkomsten vertoonde met dat van een sociopaat, zag de FBI hem echter als hoofdverdachte in de zaak. Jewell nam een advocaat (Sam Rockwell) onder de arm, maar die moest alle moeite van de wereld doen om de man tegen zichzelf te beschermen.

Eastwood brengt Jewells belevenissen extreem vlot in beeld. De krasse knar weet ondertussen perfect waar hij de camera moet plaatsen en kan als geen ander efficiënt vertellen zonder overbodige scènes, wendingen en dialogen. Hij gaat het ook niet zoeken in een bizarre narratieve structuur of een zwierige stijl. Hij zweert bij rechtlijnigheid en eenvoudige conventies. Bij een jongere regisseur kan dat wel eens saai kijkvoer opleveren, maar hij maakt er net zijn sterkte van.

Inhoudelijk roept Richard Jewell echter de nodige vragen op. Waargebeurde verhalen worden in bewerkingen vaak terecht omgebogen om een dramatische boog te verkrijgen. Hier lijkt het relaas echter vooral aangepast omdat Eastwood een statement wilde maken. In zijn ogen is Jewell de verpersoonlijking van de Amerikaanse volksmens die gelooft in law and order – en waarschijnlijk ook in Donald Trump. Net die eenvoudige man, die zo van zijn mama (Kathy Bates) houdt en alleen goed werk wil leveren, wordt het slachtoffer van de FBI onder Clinton en de pers die fake news verspreidt. Eastwoods scenarist ging zo ver in het demoniseren van Jewells antagonisten, een FBI-agent (Jon Hamm) en een journaliste (Olivia Wilde), dat hij van hen een eigengereide uitslover en een quasiprostitué heeft gemaakt.

Op die manier wordt de Amerikaanse Lambik natuurlijk een pak sympathieker, ook al heeft dit vat vol frustraties een wapenarsenaal in huis waarmee hij een kleine oorlog kan beginnen en begaat hij de ene blunder na de andere. Je kunt dus als objectieve kijker best begrijpen dat de FBI achter hem aan is gegaan, maar Eastwood kiest resoluut de zijde van de naïeve Republikeinse underdog die altijd al een gemakkelijk slachtoffer is geweest van de overheid.

>>Klap

Clint Eastwood toont in dit op feiten gebaseerde drama de lijdensweg van de veiligheidsagent (Paul Walter Hauser) die in 1996 tijdens de Olympische Spelen in Atlanta een bom ontdekte, maar later door de FBI en de media als de dader werd aangewezen. Een mix van The Rainmaker, Just Mercy en Absence of Malice.

Regie Clint Eastwood
Cast Paul Walter Hauser, Sam Rockwell, Kathy Bates
Speelduur 2u09
Vanaf 12 februari in de bioscoop