Een kleine anekdote om te illustreren wat voor film Neruda is: als je een film indient voor het festival van Cannes moet je onder meer een formulier invullen. Daar staan dan rubrieken op zoals ‘titel’, ‘speelduur’, ‘beeldformaat’ en ‘geluidstechnologie’, allemaal informatie die het festival dan gebruikt voor zijn catalogus. ‘Genre’ hoort er ook bij, maar toen Neruda dit jaar deel uitmaakte van de Quinzaine des Réalisateurs bleef die rubriek blanco.

Regisseur Pablo Larraín had aan de organisatie een uitzondering gevraagd en daar had hij ook goeie redenen voor. Het is namelijk onbegonnen werk om een vlag te kiezen die de lading afdoende dekt. Neruda is zeker een drama, want hij heeft het over het conflict tussen de bejubelde Chileense dichter – en communistische politicus – Pablo Neruda en de kersverse rechtse president Gabriel González Videla. Je kan de film echter ook een thriller noemen, want Neruda moet op de vlucht slaan en krijgt de verbeten rechercheur Óscar Peluchonneau (Gael García Bernal) achter zich aan.

Of waarom geen film noir, want Neruda was een grote liefhebber van detectiveromans en Larraín laat die sfeer ook opborrelen. Of een roadmovie, want tijdens zijn vlucht doorheen Chili ontmoet Neruda allerlei mensen, terwijl Peluchonneau met zichzelf geconfronteerd wordt. En bovendien heeft Neruda iets van een zwarte komedie, want de achtervolging tussen de politieman en de dichter heeft iets Tom & Jerry-achtig.

Om maar te zeggen dat Neruda zich niet voor één gat laat vangen. Larraín had dan ook alles behalve een traditionele biopic in gedachten. Hij wil de kijker in de eerste plaats een blik gunnen in de geestelijke wereld van de dichter, en logica of realisme horen daar duidelijk niet thuis. Vandaar dat gesprekken soms zonder aanwijsbare redenen plots naar een totaal ander decor springen.

Die vrij vloeiende vertelstijl is verrassend en bijzonder inventief maar hij heeft ook zijn beperkingen. Als het Larraíns bedoeling was om op die manier een emotionele band te creëren met zijn titelpersonage, schiet hij zijn doel voorbij. Je zit immers te vaak te puzzelen, op zoek naar de betekenis achter de beelden. Echt geslaagde poëzie – toch de grootste inspiratiebron voor de film – komt echter organisch over en nodigt je uit om de ideeën over je heen te laten spoelen. Maar misschien heb je daarvoor meerdere kijkbeurten nodig.

Feit blijft dat Neruda een gedurfde en grensverleggende creatie is, een film die bewijst dat het kan lonen om buiten de lijntjes te kleuren. En hij vertelt een veelzeggend verhaal over de kracht van kunst. Als dat niet mooi is.

>>Klap

Net zoals American Splendor dompelt deze anti-biopic je onder in het werk van de schrijver over wie het gaat. Omdat Neruda poëzie pende, permitteert regisseur Pablo Larraín zich echter nog meer dichterlijke vrijheid. Zoals het hoort dus.

Regie Pablo Larraín
Cast Luis Gnecco, Gael García Bernal, Mercedes Morán
Speelduur 1u47
Vanaf 4 januari in de bioscoop