SPOILER ALERT

Eigenlijk kun je beter geen recensies lezen van Gräns, de tweede langspeelfilm van de Zweeds-Iraanse regisseur Ali Abbasi.  Sommige collega’s slagen er zelfs in om de verrassende wendingen te onthullen in de kop van hun artikel. Hoe minder je weet over de 2018-winnaar van de Un Certain Regard-nevensectie in Cannes hoe beter. Alleen op die manier komt dit uiterst originele pareltje helemaal tot zijn recht.

Laten we eerst en vooral stellen dat Gräns op geen specifiek genre vast te pinnen valt. Hou er dus rekening mee dat je naast grijnzen ook een beetje zal huiveren en dat je het begrip ‘realisme’ breed moet interpreteren omdat Abbasi het alledaagse mixt met het mythische.

Het hoofdpersonage Tina (Eva Melander) is zowat het tegenovergestelde van het schoonheidsideaal: ze is mollig en heeft het gezicht van een neanderthaler. Daardoor voelt ze zich een outcast, maar ze is goed in haar job als douanebeambte. Tina’s sterk ontwikkeld reukvermogen laat haar immers toe om zenuwachtige smokkelaars te ontmaskeren. Ze lijkt de ster van haar eenheid te worden wanneer ze een bende pedofielen op het spoor komt, maar een bizarre ontmoeting aan de grensovergang verandert haar leven.

Abbasi slaagt er op een slimme manier in om zowel te verrassen als consequent te blijven. Dat heeft grotendeels te maken met het knap opgebouwde script en het basisidee van schrijver-scenarist John Ajvide Lindqvist (Let the Right One In). Het duo heeft de film bovendien op een handige manier volgepropt met hete hangijzers zoals identiteit, seks, terrorisme, conformisme en het aftasten van grenzen. Die brede waaier alleen al maakt van Gräns een unieke film.

Daarnaast zit het verhaal diep geworteld in de Scandinavische cultuur. Het zou best kunnen dat de Amerikanen straks op de proppen komen met een remake, maar die zal nooit zo goed werken. Je hebt nu eenmaal enige authenticiteit nodig om dit te geloven. Zonder wordt een film zoals deze al snel lachwekkend.

Eén ding is zeker: je lacht nooit met Tina zoals ze vertolkt wordt onder een dikke laag make-up door Melander. Ze komt op geen enkel moment over als een zielig wezen of een slachtoffer, ook al reageert ze soms schuchter en afwachtend. Bovendien ben je helemaal mee met haar zoektocht naar een beetje liefde, waardoor het gemakkelijk is om je met haar te identificeren.

Eindelijk nog eens een film met een eigen smoel!

>>Klap

De Iraans-Zweedse regisseur Ali Abbassi en Let the Right One In-schrijver John Ajvide Lindqvist bundelden de krachten voor een originele genremix over een spuuglelijke douanebeambte met een flink ontwikkeld reukorgaan op zoek naar liefde. Hoofdactrice Eva Melander is indrukwekkend in deze Scandinavische mix van Love Story, The Elephant Man, Beauty and the Beast en Wallander.

Regie Ali Abbasi
Cast Eva Melander, Eero Milonoff, Sten Ljunggren
Speelduur 1u48
Vanaf 23 januari in de bioscoop