Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

05.12.2023

Rapito: Somptueus kostuumdrama stelt hypocrisie katholieke kerk aan de kaak (recensie)

door Chris Craps

Zelfs Steven Spielberg wilde het merkwaardige verhaal van Edgardo Mortara verfilmen. Dat hij het uiteindelijk niet deed, had waarschijnlijk een politieke reden. De film zou wel eens de relatie tussen katholieken en joden in een negatief daglicht kunnen stellen. De 84-jarige Italiaanse regisseur Marco Bellocchio had blijkbaar minder scrupules en bewerkte de zaak tot een uitstekend drama met een geut satire.

Rapito gaat van start in 1851. Het is de periode waarin de Pauselijke Staat bedreigt wordt door de rebellen die de eenmaking van Italië voorstaan. In het Joodse gezin Mortara wordt het jongetje Edgardo Mortara geboren. Omdat de katholieke meid vreest dat het ziekelijke kind zal sterven, laat ze het in het geheim dopen. Zeven jaar later onthult ze dat aan de Heilige Inquisitie. Die laat in opdracht van paus Pius IX het kind weghalen bij zijn ouders. Wereldwijd wordt verontwaardigd gereageerd, maar het kerkhoofd wil niet wijken. Het kind is immers katholiek.

Bellocchio beweert dat zijn film niet politiek gemotiveerd is. Hij is er zich van bewust dat Pius IX tot een heel andere generatie behoort dan de huidige paus. Maar je voelt dat de regisseur er plezier in heeft om de hypocrisie van de toenmalige katholieke kerk uitgebreid in de verf te zetten. Zijn Pius IX gedraagt zich als een antisemitische maffiabaas die altijd zijn gelijk wil halen, desnoods met chantage. En als hij zijn zin niet krijgt, reageert hij wraakzuchtig. Overigens, was het Pius IX die het dogma formuleerde dat de paus onfeilbaar is.

In feite handelt Rapito in de eerste plaats over de psychische gevolgen van indoctrinatie. Bellocchio portretteert Edgardo als een slachtoffer wiens brein helemaal in de knoop werd gedraaid door zijn heropvoeding door de katholieke kerk. Die tragiek sijpelt ook door in het visuele. De regisseur liet zich voor zijn knappe shots in zijn somptueuze kostuumdrama inspireren door de dramatische meesterwerken van de Franse schilder Eugène Delacroix.

Een van de toppers in Cannes eerder dit jaar, maar helaas greep Bellocchio naast een prijs.

>>Klap

In 1858 laat de Heilige Inquisitie een Joods jongetje in Rome ontvoeren omdat het naar verluidt gedoopt werd. De Italiaanse meester Marco Bellocchio houdt zich in dit historisch drama niet in om de hypocrisie van de kerk aan de kaak te stellen. Met hetzelfde vuur gemaakt als In nome del Papa Re.

Regie Marco Bellocchio
Cast Paolo Pierobon, Fausto Russo Alesi, Barbara Ronchi
Speelduur 2u05
Vanaf 6 december in de bioscoop

Lees meer over: