Please Release Me, een initiatief van KASKcinema (Gent), Kunstencentrum BUDA (Kortrijk), De Cinema (Antwerpen), Cinema ZED (Leuven), The Roxy Theatre (Koersel) en CINEMA RITCS (Brussel), trakteert op een gratis online vertoning van Atlantis uit 2019.

De Oekraïense film van Valentin Vasjanovitsj is vanaf 22 tot 26 maart 2021 te zien op de www.pleasereleaseme.be en speelt zich af in het Oost-Oekraïne van 2025, na een oorlog tussen het Oekraïense regeringsleger en door Rusland gesteunde separatisten.

Oost-Oekraïne is een platgebombardeerde, onleefbare steenvlakte geworden. Water wordt aangehaald met vrachtwagens. Er wordt een muur gebouwd op de grens.

Eén jaar na de oorlog leeft ex-militair Sergej (Andriy Rymaruk) geïsoleerd van de rest van de gemeenschap in een verlaten gebouw. Hij heeft het moeilijk om zich aan te passen aan de nieuwe naoorlogse realiteit en houdt vast aan een rigoureus militaristisch bestaan.

Sergej probeert zijn oorlogstrauma’s te verwerken, maar tegenslag blijft hem achtervolgen. Wanneer Sergej twee vrijwilligers van de Zwarte Tulp-missie ontmoet, die zich inzetten om de lichamen van gevallen soldaten te bergen, biedt hij zijn diensten aan.

Terwijl hij het verleden opnieuw opgraaft, lijkt een toekomst ondenkbaar. Tot hij archeologe Katia (Liudmyla Bileka) ontmoet en hoop in hun barre realiteit toch mogelijk lijkt.

Vasjanovitsj brengt met Atlantis een visueel hoogstandje en visionair scifidrama over de problematiek van naoorlogs herstel. Hij gebruikt aarde, water, vuur, staal en veel zwaar materiaal als bouwstenen voor een wonderschone, postapocalyptische film.

Ook Vasjanovitsj’ achtergrond als director of photography is voelbaar. Atlantis bestaat uit lange, statische en symmetrische breedbeeldcomposities van harde vista’s en afgeleefde interieurs.

De beelden bezitten een donkere, doodse schoonheid vol brandend vuur, ijzige modder en grimmige sneeuwlandschappen. De personages leven op automatische piloot, want dood is in hun omgeving banaal geworden.

Niet alleen de psychologische gevolgen voor Sergej en Katia, maar ook de economische degradatie voor de regio Donbass, die in een onbewoonbare woestijn van Tsjernobyl-achtige proporties is veranderd, worden pijnlijk duidelijk.

Atlantis laat daarmee een urgent en schrijnend portret zien van een Oekraïne dat zo veel verloren heeft van hetgeen waarvoor het vocht.

De film toont echter ook de onbreekbare wil om te overleven en wat die wil kan bereiken. In het midden van een desolaat en bar landschap blijft er plaats voor hoop, en zelfs liefde.