De Afro-Amerikaanse Pulitzer Prize-winnares Isabel Wilkerson vergeleek het racisme in de VS, de Holocaust en het kastenstelsel in India en kwam tot het besluit dat het Amerikaanse racisme een aspect is van een wereldwijd systeem dat op andere plaatsen een andere vorm aanneemt. Dat onderzoek schreef ze neer in haar bestseller Caste: The Origins of Our Discontents. Niet meteen iets dat te bewerken valt tot een fictiefilm, maar Ava DuVernay heeft het toch geprobeerd.

De regisseur van Selma benadert haar verfilming als een psychologisch detectiveverhaal waarbij de protagonist, auteur-journalist Wilkerson (Aunjanue Ellis-Taylor), optreedt als speurder van dienst. Onthutst door de zinloze moord op Trayvon Martin in een witte wijk vragen collega’s en vrienden haar om er iets over te schrijven. Wilkerson ontwikkelt ideeën en begint zich af te vragen of racisme de enige factor is bij fanatieke onverdraagzaamheid. Emotioneel gestuwd door drie tragedies in haar leven begint ze archieven in Berlijn uit te pluizen en brengt ze een bezoek aan India. Het eindresultaat is haar boek dat een grote impact heeft.

Het moet ongelofelijk moeilijk geweest zijn om een boek zonder echte narratief te verfilmen. Zelfs al nam DuVernay de schrijfster als hoofdpersonage, dan nog valt daar niet veel spannends uit te puren. De cineast heeft dan maar veel ruimte gegeven aan drie belangrijke figuren in het leven van Wilkerson: haar tweede echtgenoot, haar moeder en haar nicht. Daarnaast worden de drie pijlers van haar onderzoek (racisme, antisemitisme en het kastensysteem) geïllustreerd met voorbeelden, waardoor je kleinere verhalen binnen het overkoepelende krijgt.

Dat werkt tot op zekere hoogte, vooral omdat Wilkersons thesis zo ongemeen boeiend en relevant is, maar misschien had DuVernay beter een documentaire gemaakt. Zo had ze veel meer informatie kunnen doorsluizen dan via een fictiefilm. Ze wilde duidelijk een heel emotionele film maken die een groot publiek kan aanspreken, maar de sentimentele scènes verhinderen dat de essentiële boodschap in de spotlight staat en maken de film ook veel langer – 141 minuten! – dan nodig. Met andere woorden: waarom moet je per se naar veredelde soapscènes kijken wanneer je iets wilt weten over de wortels van racisme?

>>Klap

Ava DuVernay verfilmt een boek van Pulitzer Prize-winnares Isabel Wilkerson als een emotionele detectivefilm over verlies en de diepere wortels van het racisme in Amerika en de rest van de wereld. Voor de fans van Selma.

Regie Ava DuVernay
Cast Aunjanue Ellis-Taylorn, Jon Bernthal, Vera Farmiga
Speelduur 2u21
Vanaf 27 maart in de bioscoop