Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

16.12.2014

Onvatbare Leigh

door Jimmy Van der Velde

Mr. Turner-cineast Mike Leigh wordt nogal makkelijk in het sociaal-realistische hokje van Ken Loach en co. geduwd. Deze blik op zijn oeuvre bewijst echter dat hij even ongrijpbaar is als de personages die hij opvoert.

Bleak Moments (1971)

Met dit debuut maakte Leigh onmiddellijk duidelijk dat hij graag verhalen vertelt met een flink aantal personages vertolkt door een ensemblecast. De film belicht de relaties van een secretaresse met haar geestelijk zieke zus, vriendje, irritante collega en bizarre buur. De cineast laat te midden van de tragiek ook ruimte voor humor, zelfs tijdens de aftiteling: “Any similarity between characters in this film and persons living or dead is entirely intentional.

https://www.youtube.com/watch?v=E62rL6v2GBg

 

High Hopes (1988)

Na het inblikken van enkele tv-series en tv-films leverde Leigh in 1988 zijn tweede bioscoopfilm af. Met High Hopes bewees hij nogmaals dat hij geen filmmaker is die zich in een verhaal blind staart op ellende, maar dat hij ook oog heeft voor humor. Centraal staat het koppel Cyril en Shirley: zij wil een kind, hij leest liever Karl Marx.

 

Life is Sweet (1990)

Met Life is Sweet was er geen twijfel meer mogelijk: Leigh voelt zich thuis in de arbeiderswijken en de eentonige arbeidershuizen, maar weet ze te vullen met leven en spontaniteit. In deze tragische komedie richt hij zijn camera op een disfunctioneel gezin. We herkennen bekende Leigh-koppen als Timothy Spall, Jim Broadbent en Alison Steadman.

 

Naked (1993)

In Naked liet Leigh humor grotendeels achterwege en zette hij zijn zinnen op een grauwer en brutaler drama. David Thewlis schittert als de cynische Johnny, een complexe kerel die zich superieur waant, zich verliest in filosofisch geleuter en de straten van Londen afschuimt terwijl hij worstelt met zichzelf. Improvisatie was een belangrijk ingrediënt van het maakproces van deze Britse filmparel en werd een handelsmerk van de regisseur.

 

Secrets and Lies (1996)

Dit familiedrama van Leigh werd genomineerd vijf Academy Awards, waaronder die voor Beste Film en Beste Regisseur. Een succesvolle zwarte vrouw gaat op zoek naar haar echte moeder en komt terecht bij een blanke vrouw uit de lagere klasse. Ze tracht een band met haar op te bouwen, maar dat blijkt niet vanzelfsprekend. Net als in Naked verkiest Leigh de dramatische kracht van het verhaal boven het gebruik van subtiele humor.

https://www.youtube.com/watch?v=tzX1sPoZVZk

 

Career Girls (1997)

Een jaar na zijn grootste succes stond Leigh alweer klaar met een nieuwe film: Career Girls. Het drama ontleedt de relatie van twee vriendinnen die zes jaar eerder een flat deelden. Via scènes die zich in het heden en het verleden afspelen, gunt de film ons een blik op de innerlijke roerselen van de twee vrouwen.

 

Topsy-Turvy (1999)

Een keerpunt in het oeuvre van Leigh, want het is zijn eerste historische werk. De biografische prent vertelt over de samenwerking van het theaterduo Gilbert en Sullivan tijdens de tweede helft van de 19e eeuw. Er wordt gezongen, er wordt gelachen en de prent bevat ook een flinke dosis drama. Goed voor twee Oscars!

 

All or Nothing (2002)

De liefde tussen Penny en Phil staat op een laag pitje, maar het vuur in hun relatie ontbrandt terug wanneer er zich een tragedie voordoet. Een terugkeer naar bekend tragikomisch terrein.

 

Vera Drake (2004)

Dit groezelige drama speelt zich af in het Groot-Brittannië van de jaren vijftig. Imelda Staunton speelt de pannen van het dak als een vrouw die trouw zweert aan haar geloof en gezin, maar stiekem ook abortussen uitvoert. Wanneer dat laatste, illegale feit aan het licht komt, neemt het leven van Vera en haar gezin een onprettige wending. Sociaal realisme met een vleugje misdaad.

 

Happy-Go-Lucky (2008)

Na de grimmigheid van Vera Drake zocht Leigh optimistischere oorden op. Het resultaat was een film over een enthousiaste leerkracht die iedereen rond haar inspireert met haar positieve levenshouding. Sally Hawkins is perfect in de hoofdrol. Een film waar je onmiddellijk een vrolijk en warm gevoel van krijgt.

https://www.youtube.com/watch?v=Sd4EG6BeDV0

 

Another Year (2010)

Jim Broadbent en Ruth Sheen spelen een echtpaar op leeftijd dat door Leigh vier seizoenen lang worden gevolgd. Tijdens die twaalf maanden zijn we getuige van hun interacties en relaties met vrienden, familieleden en collega’s die zich allemaal in zekere mate ongelukkig voelen. Een subtiele slice of life.

 

Mr. Turner (2014)

De regisseur schildert in Mr. Turner op het witte doek een gelaagd portret van een complex genie dat briljant vertolkt wordt door vaste Leigh-waarde Timothy Spall. Een visuele parel die barst van de passie voor het onderwerp. Een synthese van Leighs vele talenten.

 

@TheJimeister