Twaalf minuten lang applaudisseerde een dolenthousiast publiek na de vertoning van Mommy tijdens het voorbije filmfestival van Cannes. De vijfde film van het nog altijd maar 25-jarige Canadese wonderkind Xavier Dolan kaapte uiteindelijk de juryprijs weg, mede dankzij een schitterende vertolking van actrice Anne Dorval. Een gesprek. 

Mommy vertelt het verhaal van Diane – Die – Després, een alleenstaande moeder die haar zoon met ADHD (Antoine-Olivier Pilon) probeert op te voeden nadat die is ontslagen uit een jeugdinstelling. Ze krijgt daarbij onverwacht de hulp van haar buurvrouw (Suzanne Clément).

De Canadese Anne Dorval (53), die met verve de moederrol speelt, geniet nog altijd na van de passage in Cannes. “Je hoopt natuurlijk op zo’n ontvangst, maar op voorhand weet je het nooit”, zegt ze. De première was zenuwslopend, maar dat lag aan de persoonlijke betrokkenheid van de acteurs en de crew. “Met een verhaal naar buiten komen waarin je met zijn allen zo veel hebt geïnvesteerd, is best stresserend. Natuurlijk hopen we dat het publiek even ontroerd is als wij toen we het scenario lazen.”

Naaldhakken

“Diane is iemand die heel ver van mezelf staat”, vertelt Dorval over haar personage. “Haar woordenschat en cultuur zijn beperkt, ze vindt woorden en gezegdes uit en neemt geen blad voor de mond. Ze is bovenal een erg complex personage, en daar kan je als actrice alleen maar dankbaar voor zijn.”

Hoe zo’n papieren personage een levend wezen wordt, is een combinatie van factoren, zegt ze. “Het personage ontstaat in samenwerking met allerlei personen, zoals de schrijver en regisseur natuurlijk, maar evengoed de mensen van de make-up en de kostuums.” Allemaal dragen ze facetten aan die haar helpen om zich te transformeren. Het schuilt in details. Zo dicteren de schoenen die ze draagt haar manier van bewegen en de plek die ze inneemt in de ruimte. “Het is een groot verschil, acteren op ballerina’s tegenover een paar hakken van tien centimeter (lacht).”

Niettemin bevat elk personage een deel van haarzelf. “Het is en blijft natuurlijk mijn lichaam, mijn huid, mijn stem waarmee ik transformeer. Een personage creëer je altijd met een deel van jezelf.”

Vrouwenrollen

Dorval was er al bij in J’ai tué ma mère (2009), de eerste film van de toen piepjonge Xavier Dolan. Ze speelde daarin de moeder van het personage dat Dolan zelf vertolkte. Sindsdien zijn de twee zowat onafscheidelijk. “Er zijn weinig mensen die me beter kennen dan Xavier. Ik kan hem dan ook moeilijk met andere filmmakers vergelijken, want die ken ik niet zo goed. Ik heb hem als maker geboren zien worden én groeien. Dat koester ik enorm.”

Dolan groeide op tussen vrouwen. Zijn ouders gingen vroeg uit elkaar, waarna hij voornamelijk bij zijn moeder woonde. Na een tijdje op internaat trok hij in bij zijn tante en nichtjes.

“Er zijn altijd interessantere rollen geweest voor mannen, zowel in het theater als in de film.”

Tijdens zijn speech in Cannes pleitte Dolan voor meer vrouwenrollen. Dat hijzelf keer op keer sterke vrouwen opvoert in zijn films, is dan ook geen toeval. “Moeders zijn complexe wezens”, vult Dorval aan. “Ze zijn verantwoordelijk, hebben een bepaalde wil, maar ook een bepaalde nood. Ze willen hun kinderen gelukkig maken en moeten een gids zijn. Xavier heeft al die moederlijke opofferingen van dichtbij gezien. Dat heeft hem zeker getekend.”

Dorval kan die focus op sterke vrouwelijke personages alleen maar toejuichen. “Vrouwen hebben het nog altijd moeilijker dan mannen, zeker in onze job. Er zijn altijd interessantere rollen geweest voor mannen, zowel in het theater als in de film. Xavier wil vrouwen een eigen stem geven, op zijn manier. Ik hoop maar dat andere filmmakers zijn voorbeeld zullen volgen. Hij laat vrouwen ademen en sterk zijn. Ik vind dat prachtig.”

Alors on danse

Ook deze Dolan kan bogen op een stevige soundtrack. Naast Oasis en Dido passeert Céline Dion – een Canadees boegbeeld, aldus Dolan – de revue. Tijdens een scène die volgens de regisseur de hele film samenvat, dansen de drie hoofdpersonages op Dions ‘On ne change pas’, en dat leidt tot een bijzonder emotionele sequentie.

“Zo’n scène is moeilijk voor te bereiden”, vertelt Dorval. “De uitkomst was ook voor ons een verrassing.” Hoe de opnames exact verliepen, kan ze zich niet meer voor de geest halen. Wat ze wel nog weet, is Dolans enthousiasme op het einde ervan. “Toen hij ‘cut’ riep, begon hij te huilen van vreugde. Hij knuffelde ons allemaal en riep: ‘We gaan naar Cannes!’” En zo geschiedde.

Mommy draait vanaf 8 oktober in de zalen

@NielsPutman