“When you’re creating your own shit, man, the sky’s the limit!” Die uitspraak beschrijft jazzicoon Miles Davis ten voeten uit. Maar het is ook om andere redenen passend dat Don Cheadle er zijn biografische film mee opent. Cheadle, die zelf al sinds zijn tiende saxofoon speelt en opgroeide in een muziekminnend huishouden, wil aangeven dat Davis een broertje dood had aan regels en tradities. En hij geeft meteen mee dat dit geen conventionele biopic zal worden. Miles Ahead is Cheadles debuut als regisseur en scenarist, en ook voor hem was de hemel de grens.

De film speelt zich strikt genomen af tijdens de tweede helft van de jaren 70, toen Miles jarenlang niets van zich liet horen. Hij leidde een kluizenaarsbestaan in zijn appartement in de Upper West Side en degenereerde beetje bij beetje tot een soort urban legend. Het fictieve kaderverhaal vertelt hoe een freelance journalist (rol van Ewan McGregor) alles op alles zet om een interview vast te krijgen en onverwacht een band weet te smeden met de excentrieke grootheid.

In zijn eigen memoires vertelt Davis hoe zijn geest tijdens die periode naar overal tegelijk toe flitste, een toestand die niet geholpen werd door zijn overmatige drugsconsumptie. Cheadle zag er een uitgelezen kans in om een inventief web van flashbacks te spinnen: fragmenten die associatief met elkaar verbonden zijn, maar op de duur wel een heel goed idee geven van Davis’ woelige leven en persoonlijkheid.

Laten we wel wezen: Don Cheadle steekt zijn nek enorm ver uit. Niet alleen durft hij het aan om een van de grootste muzikanten van de 20^e eeuw in twee uur te vatten, hij neemt ook zelf – met brio – de hoofdrol voor zijn rekening en verzint een vorm die alle commerciële voorschriften met de voeten treedt.

Miles Ahead haalt het ene moment een aangrijpende anekdote aan over Davis’ grote liefde Frances Taylor (prachtige vertolking van Emayatzy Corinealdi), het volgende zitten we in een pure slapstickachtervolging, daarna schudt Davis alweer een geestige oneliner uit zijn mouw (“Just woke up black, knew how to play.”). Bovendien blijft Cheadle constant op zoek naar visuele vondsten die het allemaal de juiste coole stijl moeten geven.

Miles Ahead volgt zijn eigenzinnige koers, als een jazzmuzikant die zijn publiek op de toppen van de tenen wil houden, maar perfect weet waar zijn einddoel ligt.

>>KLAP

Net zoals Steve Jobs kiest dit biografisch drama over jazzgigant Miles Davis een handvol weloverwogen fragmenten uit het leven van zijn hoofdfiguur uit om het hele verhaal te vertellen. Maar dan uit de losse pols, zoals het dit muziekgenre betaamt.

Regie Don Cheadle
Cast Don Cheadle, Ewan McGregor, Emayatzy Corinealdi
Speelduur 1u40
Vanaf 25 mei in de bioscoop

@RubenNollet