Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

15.09.2015

Knight of Cups

door Jimmy Van der Velde

Drie films in vier jaar tijd. Het voelt nog altijd een beetje vreemd aan als je de filmografie van Terrence Malick bekijkt. Waar is de man gebleven die er achttien jaar over deed om een prent in te blikken? Dood en begraven zo blijkt. Sinds The Tree of Life lijkt het alsof de 71-jarige cineast eindelijk de filmstijl en beeldtaal heeft gevonden waar hij sinds Badlands (1973) naar op zoek was. Leuk voor hem, maar net als To the Wonder bewijst Knight of Cups dat zijn onverschilligheid voor plot en hyper-focus op filosofische mijmeringen een frustrerende en tergende cinema-ervaring opleveren.

Tien jaar na The New World heeft Malick opnieuw Christian Bale gestrikt voor de hoofdrol. Die kruipt in de huid van een Hollywoodscenarist die met een flinke existentiële crisis kampt, geen voldoening meer haalt uit de glitter en glamour en op doelloze wijze met vrouwelijk schoon omgaat. Zijn queeste naar een zinvol leven wordt opgedeeld in een handvol poëtisch getitelde hoofdstukken die elk een aspect van ’s mans bestaan uitlichten.

Malick die zich aan een doorslagje van Fellini’s La dolce vita waagt? Het klinkt aanlokkelijk! Maar op een kritische blik achter de schermen van Tinseltown moet je niet wachten. In de plaats krijgen we een loshangend relaas waarin zowel de innerlijke zielenroerselen van de hoofdfiguur als de belangrijkste aspecten van diens leven op fragmentarische wijze in de kijker worden gezet.

De voice-over stroomt over van oppervlakkige bespiegelingen en retorische vraagstukken die de ronddwalende Bale nooit tot een volwaardig personage omvormen. Om nog maar te zwijgen over de karakters die Natalie Portman en Cate blanchett gestalte geven. De afwezigheid van een scenario is immens voelbaar. Gevolg: een film waarop je als kijker nooit vat krijgt.

Maar dit is dan ook geen cinema bedoeld voor een bioscooppubliek. Knight of Cups is een instrument voor Malick om nieuwe grenzen aan zijn huidige werkwijze en interesses af te tasten. Ben je niet mee? Pech! In het meesterlijke The Tree of Life vielen de puzzelstukken nog enigszins op hun plaats. Sinds zijn vorige wapenfeit is het alsof hij alle puzzelstukken de lucht ingooit en geen zin meer heeft om ze terug bij elkaar te brengen. Akkoord, een film mag openstaan voor interpretatie, maar Terry overdrijft stevig met die benadering.

Esthetisch zit het natuurlijk nog wel steeds snor. Cameraman Emmanuel Lubezki tovert de mooiste plaatjes en zwierigste shots op het witte doek. Dat in combinatie met de klassieke muziek op de soundtrack levert een ballet aan beelden op die het oog flink strelen. Jammer genoeg is dat niet voldoende om de film te redden.

>>KLAP

Filmexistentialist Terrence Malick bouwt verder op de zweverige structuur van To the Wonder met een filosofische trip over een scenarist met een bestaanscrisis. Verwacht sierlijke beelden, een dwalende hoofdfiguur en mijmerende voice-overs.

Regie Terrence Malick
Cast Christian Bale, Natalie Portman, Cate Blanchett
Speelduur 1u58
Vanaf 9 september in de bioscoop

@TheJimeister