Waarom Nanno Moretti jaren terug met het middelmatige melodrama La stanza del figlio de Gouden Palm in Cannes won, moet je aan de toenmalige jury vragen. De film werkte op het gevoel, maar cinematografisch stelde hij niet veel voor – zoals het gros van de films van de Italiaan. Moretti heeft in het arthousecircuit misschien een reputatie als intellectueel en politiek ‘cineast’ met een linkse signatuur en uitgesproken meningen, Il sol dell’avvenire bewijst echter nog maar eens dat hij vooral halfbakken ‘cinema’ maakt.

Mogelijk was de invasie van Rusland in Oekraïne een inspiratie voor Moretti, want hij heeft het ditmaal over die andere inval van Rusland, die in Hongarije in 1956. De regisseur castte zichzelf als de oudere regisseur Giovanni die een film maakt over de impact van de Hongaarse Opstand op de leden van de Italiaanse communistische partij. Die zijn immer in de war. Moeten ze de steun aan hun moederpartij opzeggen of trouw blijven aan Moskou?

Intussen kampt Giovanni met een spaak lopend huwelijk met de producer van zijn films en worstelt hij met morele vragen rond geweld. Dat laatste uit zich in een scène waarin Giovanni de set van een andere regisseur saboteert omdat die een in zijn ogen gratuite executiescène wil filmen. Dat had een van de weinig echt hilarische momenten in de film kunnen zijn, maar Moretti maakt er een pseudo-intellectueel statement van met een pointe die flauwer dan flauw is – Woody Allen had het zeker anders aangepakt.

Moretti waant zich echter niet alleen een Italiaanse Allen, maar naar het einde toe ook de reïncarnatie van Federico Fellini. Om dat te tonen haalt hij er een heus circus bij en sluit hij af met een metascène waarin de grenzen tussen de acteurs en hun rollen wegvallen. Ondanks de goede bedoelingen en enorme ambities wordt Il sol dell’avvenire nooit echt grappig, spitsvondig en cinematografisch interessant en relevant. Conclusie: Moretti is – opnieuw – het slachtoffer van zijn eigen ego.

>>Klap

Nanni Moretti gaat Woody Allen en Federico Fellini achterna met een metakomedie over een regisseur die een film maakt over de impact van de Russische invasie in Hongarije op de Italiaanse communistische partij. Een vederlichte mix van Hollywood Ending, Otto e mezzo, I clowns en Le mépris.

Regie Nanni Moretti
Cast Nanni Moretti, Matthieu Almaric, Silvio Orlando
Speelduur 1u36
Vanaf 28 juni in de bioscoop