“We ain’t in the prisoner-takin’ business. We in the killin’ nazi-business. And cousin, business is a-boomin.” Het bekende citaat uit Inglourious Basterds had even goed uit Fury kunnen komen, al doet het gitzwarte oorlogsbeeld van die laatste film niet meteen aan een spaghettiwestern denken. Brad Pitt doet hier zijn rol als Lt. Aldo Raine nog eens dunnetjes over als de cynische sergeant Don ‘Wardaddy’ Coillier. Wardaddy is één van de vijf wandelende karikaturen die een Amerikaanse gevechtstank bestuurt aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Hij ontfermt zich over de jonge soldaat Norman (Logan Lerman), die zonder enige ervaring in de horror van de frontlinie wordt gedropt.

Tot zover het slechte nieuws. Regisseur David Ayer (End of Watch) wil maar wat graag het cynisme van de oorlog laten doorschemeren in de lege boutades van zijn hoofdpersonages, maar verder dan een boel clichés die we al kennen, komt hij zelden. Denk aan de Bijbelcitaten die soldaat Boyd (Shia LaBeouf) voortdurend bovenhaalt, of de (getraumatiseerde) blanke pit die achter de patriottistische harde bolster van Wardaddy blijkt schuil te gaan.

Gelukkig houdt dat Ayer niet tegen om verder een dijk van een WO II-prent te regisseren. Vanaf de openingsscène, waarin een Duitse soldaat te paard over een verlaten slagveld dwaalt, zit je met open mond te kijken naar de beelden die Ayer uit zijn camera haalt. De grauwgrijze kleurencomposities die sinds Saving Private Ryan (1998) schering en inslag zijn geworden, vinden een nieuw leven in dit harde oorlogsportret. Tel daarbij de haast satanische muziek die over de strijdscènes wordt gemonteerd, en je krijgt een oorlogsprent die een pak donkerder is dan zijn voorbeelden.

Bovendien pakt Ayer ook uit met een aantal scènes die je op het puntje van je stoel doen zitten. Een stand-off tussen twee tanks is niet alleen iets dat je nog nooit gezien hebt, het is ook met ontzettend veel gevoel voor ritme en montage in beeld gebracht. Zelfs de laatste veldslag, die aan elkaar hangt van de clichés, groeit dankzij Ayers trefzekere regie uit tot een verdraaid spannende sequentie.

Halverwege last Ayer een erg lange scène in waarin Wardaddy en zijn mannen aan tafel zitten met twee Duitse vrouwen. Zo’n humanistische insteek doet denken aan Apocalypse Now (1979), en hoewel Ayer geen Coppola is, contrasteert ze wel sterk met de militaire horror die je in de rest van de film te zien krijgt. Tanks die soldaten vermorzelen of stukken aangezicht die de gruwel van de oorlog wel erg visceraal in beeld brengen, zijn immers geen zeldzaamheid in Fury.

Niet voor gevoelige kijkers dus, maar wel voor mensen die houden van een erg rauwe, harde en strak in beeld gebrachte oorlogsfilm. De noodzakelijke hoeveelheid clichés, die moet u er maar bijnemen. Het zijn immers de fantastisch geënsceneerde beelden van dode soldaten en hun afgerukte ledematen die het langst bijblijven.

>> KLAP

Vijf mannen in een tank te midden van de oorlogsgruwel, het lijkt weggelegd voor fans van Das Boot. Maar ook wie een harde, franjeloze versie van Saving Private Ryan wil zien, zit goed bij Fury. Lang geleden dat we nog zo onder de indruk waren van een oorlogsprent.

Regie David Ayer
Cast Brad Pitt, Logan Lerman, Shia LaBeouf
Speelduur 2u14
Vanaf 22 oktober in de bioscoop

@Ewoud51