Dit worsteldrama van Bennet Miller is het soort gewichtige cinema dat de Amerikaanse ziel tracht bloot te leggen. Het filmische equivalent van de Great American Novel, zeg maar. Kenmerkend is een verhaal dat in symboliek baadt en misantropische, machtsgeile mannelijke personages opvoert. Citizen Kane en There Will Be Blood zijn gepaste voorbeelden. De Capote- en Moneyball-cineast streeft dat duizelingwekkende niveau na met zijn nieuwste prent. Helaas bereikt het eindresultaat net geen grootsheid.

Het waargebeurde relaas begint in 1986 met de eigenaardige miljonair John E. du Pont (Steve Carrell) die olympisch worstelkampioen Mark Schultz (Channing Tatum) onder zijn vleugels neemt. De kloeke topsporter verkast naar du Ponts Foxcatcher Ranch om een gloednieuw worstelteam te leiden. Er ontstaat een hechte vader-zoonrelatie tussen de terughoudende Schultz en zijn excentrieke mecenas. Wanneer Marks broer (Mark Ruffalo) ook naar het domein verhuist, stevent het drietal af op een tragisch einde.

Hoewel de prent zich in het worstelmilieu afspeelt, woedt de strijd vooral in de personages. De protagonisten kampen met mentale problemen, moedercomplexen, jeugdtrauma’s en vrachtwagens vol opgekropte emoties. Mark Schultz en du Pont zien elkaar als zielsverwanten, maar vertikken het om de muur die ze rond zich hebben opgetrokken af te breken. Dat – en de grauwe en kille herfstkleuren  – zorgen voor een broeierige, zwaarmoedige, intrigerende en soms ongemakkelijke karakterstudie.

Sfeerschepping en een beheerste opbouw zijn Millers voornaamste instrumenten. Het levert een stevige brok cinema op, maar na een tijdje werkt het ook nadelig. De psychologische motivaties van de personages worden onvoldoende uitgediept en na anderhalf uur besluipt je het gevoel dat de film tot aan de schokkende climax ergens ter plaatse blijft trappelen. Alsof je opzettelijk op afstand wordt gehouden, zonder dramatische vonkjes die terug wat leven in het geheel pompen.

Dankzij de drie rasacteurs die de pannen van het dak spelen wend je je blik echter geen enkele seconde af. Channing Tatum verdwijnt in de huid van de gespierde, dommige Mark die in een briesende stier verandert eens hij op de mat staat. Ruffalo vormt de perfecte tegenpool als de adviserende broer waarop Mark kan terugvallen. En Steve Carrell zet op imponerende wijze een onvoorspelbare, akelige gek neer en bewijst dat hij meer in zijn mars heeft dan zijn filmografie doet vermoeden. Probeer maar eens niet je adem in te houden wanneer du Pont plots met een pistool een ruimte binnenstapt.

Foxcatcher verdient uiteindelijk lof als een ambitieuze Amerikaanse auteursfilm die dingen tracht te vertellen over mannelijkheid, kapitalisme en patriottisme. Helaas miste ik de juiste dosis peper en zout om dit drama perfect op smaak te brengen.

>>KLAP

Steve Carell, Channing Tatum en Mark Ruffalo halen alles uit de kast in deze ingetogen en intense soortgenoot van Raging Bull en Citizen Kane. Een op feiten gebaseerde Amerikaanse tragedie die onverbiddelijk richting het onthutsende eindpunt trekt.

Regie Bennet Miller
Cast Channing Tatum, Steve Carrell, Mark Ruffalo
Speelduur 2u09
Vanaf 25 februari in de bioscoop

@TheJimeister