Tim Mielants mocht eerder dit jaar de Berlinale én Film Fest Gent openen met Small Things Like These, na De Patrick en Wil zijn eerste Engelstalige langspeelfilm. De Antwerpse regisseur is echter nuchter genoeg om te beseffen dat die eer veel te maken had met de acteur naast zich: Cillian Murphy.

Het duo leerde elkaar kennen tijdens de opnames van het derde seizoen van Peaky Blinders in 2016. Het klikte meteen. Een goeie verstandhouding werd een hechte vriendschap en nu lijken ze onafscheidelijk. Het bewijs: na Small Things Like These hebben ze nog een film ingeblikt, een sociale tragikomedie getiteld Steve.

Maar eerst is er dus dit ingetogen drama naar de gelijknamige novelle van Claire Keegan, wiens werk vorig jaar ook al The Quiet Girl inspireerde. Murphy speelt Bill, een zwijgzame steenkoolhandelaar in een Zuid-Iers stadje midden jaren tachtig. Wanneer hij beseft wat er gaande is in een kloosterschool voor zwangere tienermeisjes, begint zijn geweten steeds harder te knagen. De vraag is alleen: durft hij het opnemen tegen een machtig instituut als de Katholieke Kerk?

TIM MIELANTS: ‘De inzet is dat Bill niet alleen zijn zaak in gevaar zal brengen als hij ingrijpt, maar ook de opleiding en toekomst van zijn dochters.’

‘Als je vooruit wilt in het leven, moet je soms bepaalde dingen door de vingers zien’, zegt zijn vrouw Eileen.

‘Dat is een heel begrijpelijke interpretatie, denk ik. Ze begrijpt wat hij allemaal op het spel zet. Daar had ik het ook al over in Wil: wat heb je ervoor over? Eileen is een spreekbuis voor iets wat op zich een logische reden is om niets te doen. Al voel je dat ook Eileen ermee worstelt. We hebben ervoor gekozen om daar een beetje af te wijken van de originele tekst. In de novelle gaat over het einde van een relatie.’

Bill is een heel gesloten en stille man. Had je geen schrik dat de mensen hem
moeilijk zouden begrijpen?

‘Je moet dat zien in zijn tijd. Zo was het nu eenmaal in Ierland, ook door toedoen van de Kerk: mannen praatten niet over hun emoties. Als je verdriet hebt, hou het dan vooral voor jezelf. Bij Bill komt daar dan ook nog eens de dood van zijn moeder bovenop, waarover hij nooit iets heeft kunnen delen terwijl hij van nature een gevoelige man is. Small Things Like These lijkt een stille film, maar Cillian en ik vinden hem net heel luid omdat Bill de hele tijd een soort vulkaan is.’

‘Small Things Like These lijkt een stille film, maar Cillian en ik vinden hem net heel luid omdat Bill de hele tijd een soort vulkaan is.’
Murphy is fantastisch in de rol. Wat maakt hem zo bijzonder?

‘Hij is gewoon enorm getalenteerd. Ik kan het niet anders omschrijven. Hij kan als geen ander gedachten communiceren op een eerlijke manier. Het deed deugd om samen met hem vorm te geven aan die gedachten. Daar gaat Small Things Like These over: wat denkt die man op elk gegeven moment? Steve, de film die we daarna hebben gemaakt, speelt veel meer met vorm. Hij is veel burlesker qua stijl en Cillian neemt dat over in zijn spel: groter en chaotischer. Maar daar is hij ook meesterlijk in.’

De voorbije jaren is Murphy uitgegroeid van gevierd karakteracteur tot wereldster en zijn Oscar voor Oppenheimer zal die populariteit enkel vergroten. Hoe gaat hij daarmee om?

‘Faam boie kan hem niks schelen. Hij acteert omdat hij van het vak houdt. Hij werkt met mij samen omdat hij het hele celebrity-circus niet interessant vindt. We vertrouwen elkaar, komen goed overeen en stimuleren elkaar op creatief vlak.’ 

‘Cillian werkt met mij samen omdat hij dat hele celebrity-circus niet interessant vindt.’

Small Things Like These is de eerste film die hij met zijn bedrijf Big Things Films geproduceerd heeft. Hoe zou je zijn inbreng als producent omschrijven?

‘Hij luisterde heel goed, volgde mijn ideeën en gaf altijd feedback. Ik heb hem ook bij het castingproces betrokken door hem bij alle audities tegenspel te laten geven. Dat gaf me tegelijk de kans om te experimenteren met zijn personage. Ik ben heel blij dat hij dat wilde doen. Hij heeft ook veel suggesties gedaan. Emily Watson als Moeder Overste was bijvoorbeeld zijn idee. Gelukkig hapte ze toe. Tijdens de montage kwam hij ook echt sterk uit de hoek. Hij kon dingen aanduiden die niet werkten en oplossingen voorstellen. Met andere woorden: Cillian is een allround filmmaker.’

Small Things Like These speelt vanaf 20 november in de bioscoop.