Is het noodzakelijk dat je elk detail van een film begrijpt om hem goed te vinden? Volgens mijn bescheiden mening niet. Stanley Kubricks 2001: A Space Odyssey is 46 jaar na datum nog steeds een flinke hersenbreker, maar staat zonder twijfel geboekt als een meesterwerk. Hetzelfde geldt trouwens voor het werk van Lynch, Jodorowsky én Buñuel.  Ook Enemy, het nieuwste wapenfeit van Prisoners-regisseur Denis Villeneuve, is zo’n vreemde eend in de bijt. Maar wat een film!

De Canadese cineast slaat opnieuw de handen in elkaar met Jake Gyllenhaal. De acteur speelt in deze verfilming van José Saramago’s roman The Double Anthony. De timide geschiedenisleraar merkt tijdens het bekijken van een film op dat een van de figuranten als twee druppels water op hem lijkt. Hij raakt geobsedeerd door de acteur en wil hem ontmoeten. Beide mannen raken geïntrigeerd door elkaar, terwijl hun geliefdes er onder lijden.

De film opent met het omineuze zinnetje: “Chaos is order yet undeciphered”. Geen misplaatst statement blijkt nadien. Villeneuve toont geen interesse in een rechtlijnig verhaaltje, maar creëert een kluwen aan ideeën, symboliek, hypotheses, personages en … spinnen. Wanneer je denkt te weten hoe de vork in de steel zit, kaatst de film je conclusie meedogenloos terug. Try again! Anderhalf uur word je uitgedaagd om uiteindelijk met het laatste shot (!) helemaal gevloerd te worden.

Het bevreemdende narratief gaat gepaard met een al even hypnotiserende inkleding. De setting is een in mist/smog gehuld Toronto, een troosteloze stadshel die baadt in een geel kleurenpalet. Daarnaast nestelt de soundtrack van Danny Bensi zich onder je huid en weeft het geheel op een sensuele manier aan elkaar.

Gaat de film nu over de existentiële crisis van een man, de onveranderlijkheid van een individu of de eeuwige genderstrijd? Geen idee, maar de uitdaging om het te ontdekken maakt van deze filmische Rubiks kubus een van de toppers van het jaar!

>>Klap

Denis Villeneuve levert met deze mindfuck van een thriller een cinefiel viergangenmenu dat inspiratie haalt bij grote namen als Cronenberg, Lynch, Fincher en Kubrick. Wie zijn brein niet graag in de knoop laat leggen, zoekt beter andere filmoorden op.

Regie Denis Villeneuve
Cast Jake Gyllenhaal (x2), Mélanie Laurent, Sarah Gadon, Isabella Rossellini
Speelduur 1u30
Vanaf 27 augustus in de bioscoop

@TheJimeister