Dertien minuten. Meer had de pacifistische meubelmaker Georg Elser (Christian Friedel) niet nodig om eigenhandig de Tweede Wereldoorlog te voorkomen en miljoenen levens te redden. Zijn aanslag op Adolf Hitler en diens handlangers op 8 november 1939 mislukte echter omdat de Führer de conferentiezaal vroeger dan verwacht verliet. Dertien minuten om precies te zijn.

De man in kwestie is nu het onderwerp van een heus historisch drama. De titelfiguur, knap vertolkt door Christian Friedel, is een voormalig flierefluiter en een onbuigzame zwart-witfiguur in een periode van polariserende ideologieën. Elser is geen partijlid of protestvoerder. Hij komt enkel op voor zijn eigen idealen: een geloof in goedheid en zelfbeschikking dat grenst aan naïviteit. Hoe weerbaar is de goedhartige Georg wanneer zijn omgeving steeds meer radicaliseert? Een uitgangspunt dat stevig genoeg is voor een cinematografische aanklacht tegen kuddegedrag in tijden van extremisme, ware het niet dat de prent soms neigt naar sentimentaliteit.

Elser is niet de eerste ontmoeting tussen regisseur Oliver Hirschbiegel en de Führer. Der Untergang, Hirschbiegels portret van de laatste dagen uit het leven van de nazileider, werd genomineerd voor beste niet-Engelstalige film tijdens het daaropvolgende Oscarjaar. Deze keer kiest de filmmaker voor een meer alledaagse focus. Het resultaat is een atypische heimatfilm: na de mislukte aanslag van het hoofdpersonage volgt een donkere martelgang en opsluiting waarbij enkel Georgs herinneringen aan een milder Duitsland resten. Het zijn zalvende flashbacks voor de kijker die verder pijnlijk geconfronteerd wordt met de gevolgen van het nazibeleid.

Georg Elser wijkt geen duimbreed af van zijn overtuiging. En hoewel hij niet slaagde in zijn opzet, getuigen kleine gebaren toch van hoop: een typiste die stiekem een foto van Elsers vriendin in zijn handen drukt of een bewaker die partituren doorspeelt. Nog net genoeg menselijkheid ontsnapt aan de blinde propagandamachine om het grimmige lot van deze vreedzame einzelgänger te verzachten.

Elser is uiteindelijk een intiem oorlogsdrama dat toont hoe het verzet van één persoon nooit betekenisloos is zolang er nog een beetje empathie rest.

>>KLAP

Der Untergang-regisseur Oliver Hirschbiegel verlegt in dit intiem oorlogsdrama de focus van Hitler naar Georg Elser, de pacifistische meubelmaker die een mislukte aanslag op de Führer pleegde. Een atypische Heimatfilm over de weerbaarheid van idealen.

Regie Oliver Hirschbiegel
Cast Christian Friedel, Katharina Schüttler, Felix Eitner
Speelduur 1u50
Vanaf 20 januari in de bioscoop

 

@ANK2D2