“And the Oscar goes to… Karakter.”

De Nederlandse regisseur Mike van Diem sprong een gat in de lucht toen hij Sharon Stone de titel van zijn film hoorde noemen. Het zal je ook maar overkomen. Je hebt voor het eerst een langspeelfilm gemaakt, die valt niet alleen in de smaak bij de critici maar hij gaat ook nog eens aan de haal met de Academy Award for Best Foreign Language Film.

Alleen, dat was in 1997 en in de achttien jaar die ons van die heuglijke dag scheiden, heeft van Diem geen enkele nieuwe film op zijn cv gezet. De regisseur probeerde wel projecten van de grond te krijgen, maar niets lukte. Van lieverlee wijdde hij zich dan maar aan reclamespots. Tot nu dus. En van Diem pakt meteen ook verrassend uit. Waar Karakter nog een beladen en donkere sfeer creëerde, kiest hij in De surprise voor een lichtvoetige stijl. Met een donker randje weliswaar.

De inspiratie voor de film vond hij in een kortverhaal van de Nederlandse schrijver Belcampo. Daarin gaat het over een man die geen zin meer heeft om te leven en bij een gespecialiseerde firma een contract afsluit om zich te laten ombrengen. Het toeval wil echter dat hij in dat bedrijf een dame ontmoet voor wie hij zijn levenseinde wel wil uitstellen. En tot overmaat van ramp/geluk blijken die gevoelens wederzijds.

De surprise is op zijn best als van Diem de surrealistische kanten van het verhaal uitwerkt. De eigenaardige sterfscène van de moeder, het hoofdpersonage dat vergeefs op alle mogelijke manieren zelfmoord probeert te plegen, de minzame glimlach van de bedrijfsleider, daar trekt de film zich aan op. Omdat tijdens de eerste helft die momenten vrij dik gezaaid zijn en acteur/cabaretier Jeroen van Koningsbrugge een treffende vertolking neerzet, krijg je een geestige, donkere komedie.

Zijn tegenspeelster Georgina Verbaan ziet er koddig uit en je begrijpt dat de hoofdfiguur haar aantrekkelijk vindt, maar naarmate haar aandeel in het verhaal belangrijk wordt, verliest De surprise onvermijdelijk aan, jawel, verrassing. Op de duur moet van Diem, die zelf het scenario schreef, trouwens geforceerde toeren uithalen om de boel in leven te houden. Met dank aan een gesmaakte kleine maar cruciale bijdrage van Jan Decleir als tuinman/vertrouweling.

>>KLAP

Dat onze Noorderburen schattige romantische komedies kunnen maken, weten we al sinds Phileine zegt sorry. De surprise duikt in dat vaarwater, met een olijk gevoel voor humor en een verhaal over een verrassend onderwerp: begeleide zelfmoord.

Regie Mike van Diem
Cast Jeroen van Koningsbrugge, Georgina Verbaan, Jan Decleir
Speelduur 1u51
Vanaf 20 mei in de bioscoop

@RubenNollet