31.12.2019
De beste, de slechtste en de WTF-films van 2019 volgens Vertigo-hoofdredacteur Steven Tuffin
Vertigo-hoofdredacteur Steven Tuffin stortte zich de afgelopen weken op de films die in 2018 op minstens één Belgisch bioscoopscherm te zien waren en puurde daar verschillende lijstjes uit. Het volledige overzicht:
60 in te halen titels
A Rainy Day in New York
A Shaun the Sheep Movie: Farmageddon
Amazing Grace
And Then We Danced
Ash Is Purest White
Bacurau
Binti
Can You Ever Forgive Me?
Cats
Charlie’s Angels
Cleo
Coureur
Dark Phoenix
De Fabeltjeskrant & de grote Dierenbos-spelen
Destroyer
Dirty God
Dora and the Lost City of Gold
Downton Abbey
Dragged Across Concrete
Duelles
Eighth Grade
Escape Room
Gemini Man
Gloria Bell
Good Boys
Grace à Dieu
Greta
Hellhole
Hors normes
Hotel Mumbai
How to Train Your Dragon: The Hidden World
J’accuse
J’ai perdu mon corps
John Wick 3
Long Shot
Ma
Maleficent: Mistress of Evil
Martin Eden
Midway
Missing Link
Nuestras madres
Piranhas
Queen of Hearts
Ready or Not
Serenity
Shazam!
So Long, My Son
Stan & Ollie
The Aeronauts
The Best of Dorien B.
The Goldfinch
The Kid Who Would Be King
The Mule
The Peanut Butter Falcon
The Report
The Room
The Wild Pear Tree
They Shall Not Grow Old
Werk ohne Autor
Zombieland: Double Tap
10 teleurstellingen
Aladdin
Zelden een film gezien waarbij ik met zoveel plaatsvervangende schaamte naar het witte doek zat te kijken. Of was het echt de bedoeling dat Will Smith als Genie van dienst overkomt als een overjaarse rapper die harder puft dan rhymet?
Brightburn
Een potentiële portie subversieve superheldenhorror resulteert in een machinale en gratuite geweldorgie die zelfs de gigantische gruwelfan in mij compleet koud liet.
Doctor Sleep
Regisseur Mike Flanaghan had niet bepaald de allerbeste bioscoopreputatie, maar zijn Netflix-reeks The Haunting of Hill House deed me mijn vooroordelen opbergen. Eén ding staat nu echter vast: hij was beter met zijn fikken van deze The Shining-sequel afgebleven. Kubrick, he ain’t!
Glass
Of hoe M. Night Shyamalan het hart van deze onverbeterlijke Unbreakable-fan in miljarden stukjes brak.
Godzilla: King of the Monsters
In mijn hoofd is dit zowat de langzaamste blockbuster aller tijden. Als regisseur Michael Dougherty zijn publiek wilde laten voelen hoe traag de kaiju uit de titel bewoog: missie met verve geslaagd. Op het vlak van degelijk popcornspektakel scoorde hij echter een dikke nul.
Hellboy
Dat men dit soort troep nog in de bioscoop durft uit te brengen… Ik vraag me oprecht af of Guillermo del Toro deze rampzalige reboot hilarisch of hallucinant vond.
Le jeune Ahmed
De films van de gebroeders Dardenne weten me steeds minder en minder te bekoren, met deze Cannes-favoriet als recentste dieptepunt. Pedant, quoi!
Motherless Brooklyn
Edward Norton deed zijn pompeuze reputatie alle eer aan door zichzelf te casten als white savior in deze door hem geschreven, geproduceerde en geregisseerde noir.
Scary Stories to Tell in the Dark
Als de regisseur van Trollhunter en Guillermo del Toro de handen in elkaar slaan, verwacht je meer dan een suf Stranger Things-doorslagje vol schabouwelijk acteerwerk en manke montage-ingrepen.
Star Wars: The Rise of Skywalker
Van de drammerige Last Jedi-koerscorrecties over de bedenkelijke CGI-decors tot de geforceerde fan service: nooit gedacht dat een Star Wars-film zo hard als een kosten-batenanalyse zou aanvoelen.
10 twijfelgevallen
Bastaard
Waarschijnlijk waren de achter-de-schermen-avonturen van regisseur Mathieu Mortelmans spannender dan zijn uiteindelijke langspeelfilmdebuut – of hoe je je film moet redden uit de klauwen van een onbetrouwbaar productiebedrijf – toch ben ik enorm benieuwd naar de tweede langspeler van deze Vlaamse belofte.
Captain Marvel
Het Marvel Cinematic Universe blijft er eentje van hit and miss. Neem nu deze aflevering die de bedenkelijke eer had om Avengers: Endgame voor te gaan. Aan girlpower en indrukwekkende verjongingseffecten geen gebrek, maar wat bedoeld was als een actiekomedie op z’n nineties overstijgt zelden een flets gefilmde standaard MCU-episode.
If Beale Street Could Talk
Moonlight is en blijft een van mijn favoriete films van de voorbije jaren. Dat Barry Jenkins’ opvolger me niet echt wist te overtuigen, kwam dan ook als een grote verrassing. Lag het aan de te uitdagende structuur? Wist het verhaal me niet echt te boeien? Het universele karakter van zijn voorganger was in ieder geval nergens te bespeuren.
Joker
Het valt niet te ontkennen dat regisseur Todd Philips en hoofdrolspeler Joaquin Phoenix heel wat teweeg hebben gebracht met hun eigenzinnige comicfilm. Toch keek ik vooral naar een holle stijloefening, die net iets te schatplichtig was aan Scorsese-klassiekers Taxi Driver en The King of Comedy.
Midsommar
Net zoals ten tijde van zijn hitdebuut Hereditary werkte Ari Aster me opnieuw vooral op de zenuwen. Natuurlijk bevat ook zijn tweede langspeler de nodige beklijvende momenten, maar op ‘zie-mij-slim-wezen’-vlak loopt het soms echt de spuigaten uit. Bovendien zijn de gelijkenissen met The Wicker Man soms te letterlijk om van een true original te spreken.
Portrait de la jeune fille en feu
Voor vele collega-critici dé film van het jaar, voor mij vooral een frustrerende filmervaring waarbij ik de theorie wel begreep, maar de praktijk niet ‘voelde’.
The Favourite
Wat waarschijnlijk Yorgos Lanthimos populairste film tot op heden is, zie ik als zijn geforceerdste. Natuurlijk heeft het Griekse toptalent altijd al uitgeblonken in krampachtigheid, maar waar die eigenzinnige stijl voordien uitdagende pareltjes opleverde, krijg je nu een ietwat hopeloze Barry Lyndon-wannabe.
Vice
Adam McKay verdient alle lof omdat hij de transfer van comedy naar serieuzer werk met verve heeft gemaakt. Alleen had ik bij deze biopic over man-achter-de-Bush-schermen Dick Cheney het gevoel dat hij meer interesse had in het vinden van een originele vertelwijze dan in het maken van goede cinema.
Urbanus: De vuilnisheld
Over Urbanus en zijn krasse uitspraken in de media kun je urenlang discussiëren, maar mijn voorliefde voor aparte animatie deed mijn hart razend hard kloppen toen dit project werd aangekondigd. Onder de immense laag stront(grappen) zit een voor Vlaanderen ongeziene kijkervaring die je niet snel zult vergeten.
Us
Enerzijds moet je Jordan Peele de lucht in prijzen omdat hij zowel met Get Out als met deze opvolger een gevoelige raciale snaar raakt zonder prekerig over te komen. Anderzijds hoop ik dat hij binnenkort het B-gehalte een beetje weet in te dijken voordat hij afgedaan wordt als een holle Hitchcock of een tweede Shyamalan.
20 eervolle vermeldingen
Apollo 11
Het imposante Imax-scherm in Kinepolis Brussel was het perfecte canvas voor deze duizelingwekkende documentaire over de eerste geslaagde maanmissie.
Booksmart
Het blijft een raadsel waarom deze vrouwelijke variant op Superbad amper geld opleverde in de bioscopen. Wedden dat dit geflipte regiedebuut van Olivia Wilde nog zal uitgroeien tot een onsterfelijke cultklassieker?
Child’s Play
Reboot/remake-haters mogen me haten, maar dit was een van de amusantste, goorste én meest vertederende horrorfilms van het jaar.
Cold Pursuit
Lang geleden dat ik zo’n gitzwarte actiekomedie gezien heb. Liam Neeson die ogenschijnlijk voor de zoveelste maal in de huid van een meedogenloze wraakengel kruipt, maar eigenlijk voor zijn meest tragikomische rol ooit gaat.
De Patrick
Een bekentenis: ik zag het langspeelfilmdebuut van Tim Mielants eerst via een screeninglink en vond er niet veel aan. Toen ik de rouwdramady enkele dagen later op het witte doek herbekeek, zat ik echter met open mond te kijken naar de eigenzinnige beeldpoëzie die op me afkwam.
Der goldene Handschuh
Beste slechtste datefilm ooit? Mijn vriendin en ik wisten niet wat ons overkwam toen we dit portret van een legendarische Duitse seriemoordenaar gingen bekijken. De smerigheid van zijn daden en zijn omgeving wordt dan ook quasi tastbaar weergegeven door regisseur Fatih Akin.
Donbass
Sergei Loznitsa volgde zijn Cannes-hit A Gentle Creature op met deze tegelijk hilarische en hallucinante mockumentary over de toenemende spanningen in Oekraïne de voorbije jaren. Met een moderne lynchpartij die je nooit zult vergeten.
Dumbo
Tim Burton toverde een Disney-animatieklassieker om in een duister live-actionsprookje met Colin Farrell als getraumatiseerde veteraan, de schattigste CGI-creatie van het jaar na Baby Yoda en Michael Keaton als een nachtmerrieversie van Ome Walt himself.
Frozen 2
Of hoe Disney zijn onverwachte monstersucces opvolgde met een donkere sequel waaraan zowel fans als psychoanalisten een vette kluif hebben. Ten huize Tuffin woedt nog steeds de discussie of nu Into the Unknown of Show Yourself de nieuwe Let It Go is.
High Life
Soms is één detail genoeg om een film onvergetelijk te maken. In deze uitdagende scififilm is dat ongetwijfeld de fuck box waarmee regisseuse Claire Denis op de proppen kwam. Toch is dat maar een van de vele elementen die deze audiovisuele mindfuck tot verplichte kost maken.
Instinct
Hartsvriendinnen Halina Reijn en Carice van Houten vieren én problematiseren de #MeToo-beweging in deze erotische thriller waarin Aladdin-slechterik Marwan Kenzari schittert als een manipulatieve gevangene tot wie van Houtens psychologe zich onweerstaanbaar aangetrokken voelt.
It Chapter Two
De finale met het spinachtige monster is ontegensprekelijk een teleurstelling, maar voordien tekent Andy Musschietti voor een episch horrorverhaal waarin de volwassen versies van de Losers Club stuk voor stuk huiveringwekkende dingen meemaken. De intro waarin Xavier Dolan meedogenloos afgemaakt wordt, kan bovendien tellen als brutale binnenkomer.
Mary Queen of Scots
Criticasters mogen zeiken zoveel als ze willen over de feitelijke onjuistheden in dit historisch drama, ik zag vooral een beklijvende tragedie over de gespannen relatie tussen twee sterke vrouwen gespeeld door twee straffe actrices.
Mid90s
Jonah Hills regiedebuut mag dan best kleinschalig zijn, het relaas van een puber die in het Los Angeles van de jaren negentig heil vindt bij een bende skaters raakte bij mij een ultragevoelige snaar.
Pokémon Detective Pikachu
Of hoe Hollywood er nog af en toe in slaagt om hersenloos entertainment te maken dat niet compleet machinaal aanvoelt.
Teen Spirit
De arthouseversie van een modern Disneysprookje, ofte: popcornvertier met stekels. Genieten, dus.
The Mustang
Matthias Schoenaerts bewees voor de zoveelste maal dat hij met zijn toptalent een degelijk project naar een hoger niveau kan tillen.
The Old Man & the Gun
Een mooier witte doek-afscheid kan een acteur zich niet inbeelden.
Torpedo
Ondanks het wat manke scenario is dit Vlaams blockbusterentertainment van een ongezien niveau. Humor, spanning, spektakel en emotie wisselen mekaar op indrukwekkende wijze af.
Yummy
Je moet het de dudes van A Team Productions – zie ook Patser en Torpedo – nageven: ze gaan keer op keer voor zeer on-Vlaamse projecten. Getuige ook deze onderhoudende zombiekomedie met doorleefde acteerprestaties van Maaike Neuville en Bart Hollanders, coole cinematografie en yummy splattereffecten.
21 favorieten
Ad Astra
James Gray stuurde Brad Pitt de ruimte in en deed hem belanden in 2019: A Space Odyssey oftewel de meest contemplatieve Hollywoodblockbuster van het jaar.
At Eternity’s Gate
De manier waarop topcombo Julian Schnabel en Willem Dafoe de geniale waanzin van Vincent van Gogh op het witte doek weergeven, leverde enkele van de meest betoverende beelden van 2019 op.
Atlantique
De debuterende cineaste Mati Diop vermengt de hedendaagse vluchtelingenproblematiek met bovennatuurlijke elementen en komt uit bij een soort sociaal-realistische John Carpenter-prent. Heerlijk hypnotiserend.
Avengers: Endgame
Van het ingenieuze scenario over de spectaculaire actiesequenties tot de meeslepende emo-momenten: op alle vlakken de antithese van voorganger Infinity War.
Colette
Een biopic over de vrijgevochten Franse sterschrijfster uit de titel met een verfrissend onverbloemde kijk op seksualiteit en genderfluïditeit. Hoofdrolspeelster Keira Knightley was zelden beter.
Dolor y gloria
De indruk dat Pedro Almodóvar uitverteld is, werd aan diggelen geslagen met dit adembenemend aangrijpende autobiografische drama, waarin zijn voormalige fetisjacteur Antonio Banderas schittert als een getormenteerde versie van de gevierde cineast. Arthousecinema op zijn best!
Free Solo
Als je deze documentaire in een zaal vol bergbeklimmers ziet en voelt dat ze tot op het bot meeleven, weet je dat je eigen (positieve) ongemakkelijkheid perfect op zijn plaats is. Met een protagonist die andermaal bewijst dat de realiteit vaak interessanter is dan de fantasie.
Gräns
Girl meets Lord of the Rings. Daarmee is bijlange niet alles gezegd, maar wel genoeg. Indien nog niet gezien: DOE HET NU!
Hustlers
All hail Jennifer Lopez! Haar paaldanssequentie is niet alleen het glorieuze bewijs dat ook vijftigplussers het grote scherm in lichterlaaie kunnen zetten, maar ook het startschot van een heerlijk verfrissende female gaze op een genre dat Martin Scorsese en andere blanke mannen decennialang geclaimd hebben.
Knives Out
Rian Johnson keert met een pervers genoegen cinematradities binnenstebuiten – herinner je hoe hij met The Last Jedi voor de subversiefste Star Wars-episode ooit tekende. Vaak levert dat ingenieuze films op die meer op het brein dan op het hart mikken, maar dat gaat niet op voor deze diabolisch entertainende whodunit, waarin de cineast een indrukwekkende ensemblecast de ene memorabele oneliner na de andere doet uitspreken en de Agatha Christie-thriller omtovert tot een metafoor voor onze tumultueuze tijden.
Le Mans ‘66
Ouderwetse Hollywoodcinema gemaakt met state-of-the-art-tools: nooit gedacht dat een racefilm me zo hard zou raken. Natuurlijk hebben de prachtprestaties van Christian Bale, Matt Damon en co. daar ook iets mee te maken.
Les misérables
‘Een kopstoot van een film’ is ondertussen zo’n cliché-uitspraak dat je ze als filmjournalist koste wat kost vermijdt. Maar hier past ze zo perfect dat ik niet anders kan. Vandaar: een kopstoot van een film.
Marriage Story
Het doet zoveel deugd om te zien hoe Noah Baumbach gedoodverfde blockbustersterren Scarlett Johansson en Adam Driver de kans geeft om hun ware kunnen nog eens te laten zien in dit verscheurende echtscheidingsdrama.
Once Upon a Time in Hollywood
Met de megalomane machofinale worstel ik nog steeds, maar tegelijk valt het niet te ontkennen dat dit Tarantino’s gevoeligste en ge(s)laagdste film sinds het weergaloze Jackie Brown is. Ook wel: fast moving slow cinema zoals je die nog zelden te zien zult krijgen.
Parasite
Dat Bong Joon-ho een van de beste cineasten van onze tijd is, was al een tijdje een openbaar geheim. Dat hij zijn talenten naar een nog hoger – en universeler – niveau zou weten te tillen, was minder voorspelbaar. Toch is hij er met deze arm vs. rijk-parabel in geslaagd om lach, traan én rilling perfect in mekaar te laten overgaan. Respect!
Rocketman
Geïnspireerd, gewaagd en geniaal: alles wat Bohemian Rhapsody niet was.
Sunset
Of dit historisch drama even straf is als Son of Saul, is voer voor een cafédiscussie, maar ook met zijn tweede film wist Hongaars wonderkind László Nemes naar de keel te grijpen om alsmaar harder te knijpen.
The Beach Bum
Een stonerkomedie met Matthew McConaughey die meer poëzie uitademt dan het gros van de arthousefilms die dit jaar de zalen haalden: wie had dat ooit verwacht van Harmony Korine?
The Irishman
Martin Scorsese neemt de alom geliefde ingrediënten van zijn klassiekers Goodfellas en Casino en zet deze op hun kop met een elegische deconstructie van de Amerikaanse gangstermythe.
The Lighthouse
Dat Universal Pictures Belgium het vertikt om deze moderne John Huston uit te brengen in de bioscoop, is op het randje van wraakroepend. Deze potige portie nachtmerriecinema waarin Willem Dafoe en Robert Pattinson het beste van zichzelf geven, terwijl ze (on)glorieus ten onder gaan als vuurtorenwachters op een piepklein eiland, is zonder twijfel een van de wtf-must-sees van het jaar.
Toy Story 4
Laat het aan Pixar over om hun speelgoedfranchise af te sluiten – of toch niet? – met een verhaal waarin verwaarloosde poppen en zelfgemaakte ‘prullen’ centraal staan.