Als regisseur is Ruben Östlund weliswaar het brein achter Turist, maar toch valt de bijdrage van acteur Johannes Kuhnke niet te onderschatten. Al was het maar omdat hem de zware taak te beurt viel om gestalte te geven aan het weinig sympathieke hoofdpersonage.

2013 was een vreemd jaar voor de Zweedse acteur Johannes Kuhnke (42). Hij speelde namelijk een hoofdrol in twee projecten die thematisch met elkaar verbonden zijn, maar waarin hij twee compleet verschillende gezichten moest tonen.

Eerst trok hij naar de Franse Alpen voor de buitenopnamen van Turist, Ruben Östlunds vlijmscherpe analyse van het westerse gezin — en dan met name de westerse man. Kuhnkes personage is Tomas, de vader van het modelgezin dat op skivakantie een ernstige identiteitscrisis doormaakt. Wanneer een gecontroleerde lawine dichterbij komt dan hij gedacht had, moet Tomas vaststellen dat hij niet de held is die hij dacht te zijn.

Toen die buitenopnames erop zaten, begon hij aan de scènes voor het tweede seizoen van de tv-serie Real Humans, waarin hij een androïde speelt die tilt slaat en zich ontwikkelt tot vrijheidsstrijder voor de artificiële soort. Tussendoor bleef hij samen met Östlund de binnenscènes van Turist draaien in een luxehotel in het noorden van Zweden.

Johannes Kuhnke: “Mijn personage in Turist bereikt op een bepaald moment een echt dieptepunt, waar hij enkel nog een schaduw is van zichzelf en nergens nog houvast vindt. Ik moet toegeven dat het een geweldige opluchting voor me was om vlak na die intense scènes te kunnen terugkeren naar Real Humans. Daar mocht ik tenminste lekker rondrennen met een automatisch geweer in de handen, als een soort über-man.” (lacht)

Turist is geen portret van fraaie mannelijkheid. Wat vind je zelf het absolute dieptepunt van je personage?

“Veel mensen vinden dat Tomas zich van bij het begin laf gedraagt, maar zo zie ik het niet helemaal. Er spelen andere factoren mee bij wat tijdens die lawine gebeurt. Tomas’ grote gebrek is dat hij niet kan toegeven wat hij gedaan heeft. Hij weigert zich te verontschuldigen en erover te praten. Als hij zijn zwakheid onder ogen zag, zou hij er sterker uitkomen.”

Waarom is dat zo moeilijk voor hem, denk je?

“Zijn probleem is typisch voor onze samenleving. We zijn doodsbang om gezichtsverlies te lijden. Je ziet het overal. Een van de verhalen die ons geïnspireerd hebben, is dat van de kapitein van de Costa Concordia, het cruiseschip dat drie jaar geleden voor de kust van Italië kapseisde. Die man zat als een van de eersten in een reddingsboot, terwijl van de kapitein wordt verwacht dat hij als laatste op het schip blijft. En hoe klonk zijn uitleg? Dat hij gestruikeld en in die reddingssloep getuimeld was. Hij weet dat hij liegt, iedereen weet dat hij liegt, hij weet dat iedereen weet dat hij liegt. En toch houdt hij liever die leugen vol dan toe te geven dat hij bang was om te sterven.”

Turist is ook een kritiek op de westerse levensstijl. Hoe past dat in het verhaal?

“We zijn enkel nog geïnteresseerd in de oppervlakte. We werken ons te pletter om een mooi huis te hebben, chique kleren, de laatste hoogtechnologische snufjes en een dure wintervakantie. Om dat voor elkaar te krijgen, zijn we dag en nacht met onze job bezig. Een van de gevolgen is dat we onszelf en onze partner uit het oog verliezen. We vergeten wie we zijn en wat we willen in het leven. En we vergeten hoe we met elkaar moeten praten.”

@RubenNollet