Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

Vertigo

28.05.2014

De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween

door Ruben Nollet

In het eerste nummer van Vertigo (en op deze site) zetten we een boom op over boekverfilmingen, de essentiële kwaliteiten van producties die raak mikken en de cruciale fouten van hun minder geslaagde collega’s. Die discussie voerden we toen naar aanleiding van Divergent, maar eigenlijk is De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween een interessanter voorbeeld.

Net zoals het gelijknamige boek van Jonas Jonasson — veel Zweedser kan een naam niet worden — verhaalt de film de avonturen van Allan Karlsson, die op zijn honderdste verjaardag beslist dat hij nog lang niet aan het einde van zijn leven toe is. Terwijl het zorgpersoneel van het bejaardentehuis alles in orde brengt voor het feest en de directeur klaar staat, glipt de gerimpelde rakker in kamerjas, op pantoffels en met de nodige moeite uit het raam van zijn kamer. Wat hij buiten hoopt te vinden en waar hij naartoe wil, weet hij niet. Hij volgt zijn neus en ziet wel waarheen die hem leidt.

En zo begint een jolige tocht die Allan in contact zal brengen met allerlei sympathieke en minder sympathieke figuren. Tegelijkertijd komen we via een hele reeks flashbacks te weten dat meneer Karlsson al een woelig leven achter de rug heeft. Hij raakte als kind geobsedeerd door alles wat ontploft, verloor op jonge leeftijd zijn ouders en bleek de daaropvolgende decennia de griezelige gave te hebben om à la Forrest Gump of Woody Allens Zelig verwikkeld te raken in keerpunten uit de internationale geschiedenis. De Spaanse burgeroorlog, de ontwikkeling van de atoombom, het begin van de Koude Oorlog … telkens had Allan zonder het goed te beseffen een beslissende vinger in de pap.

Wat de film vaak heel geestig maakt, is Jonassons gave om de absurde kanten van de meest onmenselijke toestanden te belichten. Op zich is wat Allan overkomt niet om te lachen, maar het wordt zo voorgesteld dat je niet anders kan dan gniffelen. Omdat de filmversie – zoals dat altijd gaat – een selectie moest maken uit de historische passages, mist hij de rijkdom van Jonassons boek. En het lukt regisseur Felix Herngren niet helemaal om de olijke sfeer er non-stop in te houden. Toch is De 100-jarige man een van de origineelste komedies die je dit jaar in de zalen zal vinden, ook al vanwege de ijzersterke hoofdvertolking van de Zweedse komiek Robert Gustafsson.

>>KLAP

Als Forrest Gump in Zweden was geboren, iets meer verstand tussen de oren had, op jonge leeftijd wees was geworden en een passie voor explosieven had ontwikkeld, dan zou hij waarschijnlijk Allan Karlsson heten. Vindingrijke Scandinavische kolder.

Regie Felix Herngren
Cast Robert Gustafson, Iwar Wiklander, David Wiberg
Speelduur 1u54
Vanaf 28 mei in de bioscoop

@RubenNollet