Vertigo

Een duizelingwekkende dosis cinema

26.04.2023

Aurora’s Sunrise: Verrassende mix van docu en animatie over genocide overlevende Hollywoodster (recensie)

door Chris Craps

Het Duits-Armeens-Litouwse Aurora’s Sunrise bestaat uit een combinatie van animatie en documentaire, en verhaalt het fascinerende parcours van de Armeense Aurora Mardiganian (1901-1994). Ze werd geboren als dochter van een rijke Armeense financier in het Ottomaanse rijk. Na het uitbreken van WO I begonnen de Turken met het ‘verwijderen’ van de christelijke Armenen, wat leidde tot een ware genocide.

Mardiganian wist de dodenmars naar de Syrische woestijn te overleven en ontsnapte naar de VS. Daar schreef ze samen met een scenarist een boek over haar ervaringen dat in 1919 succesvol werd verfilmd als Auction of Souls, met haarzelf in de hoofdrol. De film werd een groot succes en Mardiganian mocht zich voor een korte periode een echte Hollywoodster noemen.

Van de film zijn slechts 18 minuten bewaard gebleven, waaronder behoorlijk schokkende beelden van gekruisigde vrouwen. Dat die een gesaneerde weergave vormen van de gruwelijkheden die plaats hebben gehad, doet inzien dat de ware feiten werkelijk weerzinwekkend geweest moeten zijn. Het grotendeels verdwijnen van de film heeft dan ook zeker te maken met het feit dat Amerika na WO I betere banden wilde met Turkije.

Met alleen maar een kort interview met een bejaarde Mardiganian en de overgebleven footage van Auction of Souls voor handen zag de Armeense cineaste Inna Sahakyan zich genoodzaakt om af te zien van een zuivere documentaire-aanpak, maar dat maakt Aurora’s Sunrise juist zo knap. De animatiescènes waarmee Mardiganians relaas gereconstrueerd worden, resulteren in een soort filmmozaïek die het midden houdt tussen mainstreamcinema, video-installatie en bewegend schilderij. De opmerkelijke vorm vormt echter vooral de kers op de taart, want het verhaal is zo beklijvend dat het aanvoelt als een epische thriller.

>>Klap

Deze blik op de ongelooflijke levensloop van Aurora Mardiganian, die de Armeense genocide overleefde en het schopte tot stille filmster, is het zoveelste bewijs dat animatie niet louter voor kinderen is. Voor fans van Waltz with Bashir.

Regie Inna Sahakyan
Cast Aurora Mardiganian, Anzhelika Hakobyan, Arpi Petrossian,
Speelduur 1u36
Vanaf 26 april in de bioscoop

Lees meer over: