Charlie Kaufman is me er toch eentje. Weinig filmfiguren schreven zulke bijzondere scenario’s die ondanks hun aparte insteken – zoals een gang richting hoofd van John Malkovich – zulke universele snaren wisten te raken.

Tegelijk voelde je in films als Being John Malkovich en Eternal Sunshine of the Spotless Mind altijd een zekere spanning tussen verhaal en vorm. Dat Kaufman in den beginne samenwerkte met Spike Jonze en Michel Gondry – regisseurs die ook niet voor een uitdagend idee meer of minder verlegen zitten – zorgde ervoor dat het soms een beetje too much werd.

Dat probleem leek opgelost met Synecdoche, New York, Kaufmans regiedebuut waarin Philip Seymour Hoffman een theatermaker speelt die een levensgroot replica van New York wil maken als decor voor zijn nieuw stuk. Jammer genoeg was ondergetekende een van weinigen op deze aardbol die dat pareltje naar waarde wisten te schatten.

Hopelijk heeft Kaufmans nieuwste filmproject meer succes, want het is alweer een absolute voltreffer. Laat je in ieder geval niet afschrikken door het feit dat het een stop-motionprent betreft, want je zal dit jaar zelden een volwassener, menselijker verhaal in de bioscoop tegenkomen.

Het hoofdpersonage is ene Michael Stone, een Britse auteur van zelfhulpboeken, die naar Cincinatti reist om een lezing te geven. Daardoor belandt hij in zijn uppie in een hotel, waar hij eerst met een oude geliefde afspreekt en daarna een wel heel interessante vrouw tegen het lijf loopt.

Wat makkelijk in een geforceerd ‘zie ons hier speciaal doen’-project had kunnen uitmonden, ademt een verpletterende herkenbaarheid uit. En nee, daarvoor hoef je niet zelf talloze eenzame hotelnachten hebben meegemaakt – hoewel dat waarschijnlijk wel helpt – het grote geheim zit hem in het stemmenwerk.

Dat de filmmaker hiervoor een beroep deed op David Thewlis, Jennifer Jason Leigh en Tom Noonan, is een ware meesterzet. De acteurs – die ook meewerkten aan Kaufmans hoorspel waarop de film gebaseerd is – weten als geen ander de menselijke broosheid of routine in klanken om te zetten.

En ook de vorm past perfect bij het verhaal dat Kaufman wil vertellen. Dat animatie niet louter bedoeld is voor kinderfilms wisten we natuurlijk al langer. Maar de stop-motiontechnieken doen de alledaagse taferelen er des te wonderlijker uitzien.

Misschien dat alledaags niet helemaal het juiste woord is, want datgene waar Anomalisa om draait – en in deze recensie bewust onuitgesproken is gebleven – kom je nooit echt letterlijk tegen in het dagelijkse leven. Maar het betreft een gevoel dat ons allemaal al wel eens heeft overmand.

Ga dat zien!

>>KLAP

Charlie Kaufman vertelt opnieuw een emotioneel uitdagend verhaal à la Being John Malkovich en Eternal Sunshine of the Spotless Mind. Maar de keuze om met stop-motion te werken maakt het resultaat des te wonderlijker zonder aan herkenbaarheid in te boeten.

Regie Charlie Kaufman, Duke Johnson
Cast David Thewlis, Jennifer Jason Leigh, Tom Noonan
Speelduur 1u30
Vanaf 2 maart in de bioscoop

 @Waanzinema