“Elke regisseur moet ooit in zijn leven voor de camera gestaan hebben”, vindt de Britse cineast Mike Leigh. Het rijtje acteurs dat die mening deelt, begint indrukwekkend te worden, en niet alleen omdat Russell Crowe (The Water Diviner) en Ryan Gosling (Lost River) er nu ook bij horen. Sommigen mikten met hun regiedebuut zelfs meteen in de roos.

Orson Welles – Citizen Kane (1941)

Misschien wel het ultieme grensverleggende regiedebuut. Welles had op dat moment nota bene nog in geen enkele langspeelfilm meegespeeld. Hij paste de creativiteit die hij als theatermaker had geleerd gewoon toe op een medium dat hij net ontdekte, en hupsakee: cinema zou nooit meer hetzelfde zijn.

 

Charles Laughton – The Night of the Hunter (1955)

De meest tragische van het rijtje. Vandaag wordt The Night of the Hunter bejubeld als de parel die hij onmiskenbaar is, maar toen hij midden jaren ’50 in de zalen kwam, lieten pers en publiek hem links liggen. Zelfs de meesterlijke vertolking door Robert Mitchum als geschifte dominee mocht niet baten. Laughton, op dat moment een gevierde acteur (Mutiny on the Bounty, The Hunchback of Notre Dame), zou nooit nog een film maken.

 

Dennis Hopper – Easy Rider (1969)

De klassieker die een stem gaf aan een subcultuur, de regisseur aan de macht bracht in Hollywood en twee vrienden (Hopper en medehoofdrolspeler Peter Fonda) voorgoed uit elkaar dreef.

https://vimeo.com/26083845

 

Robert Redford – Ordinary People (1980)

Als grote sterren zich achter de camera zetten, hou je vaak je hart vast. Robert Redford scoorde meteen vier Oscars, waaronder voor beste regie en beste film.

 

Takeshi Kitano – Violent Cop (1989)

De Japanse superster Takeshi Kitano verraste vriend en vijand door met zijn debuut een heel andere richting te kiezen dan de dolle grollen waarvoor hij bekend stond. Dit extreem brutale verhaal over een Japanse rechercheur met Dirty Harry-allures zou zowat Kitano’s hele verdere carrière typeren.

 

Sean Penn – The Indian Runner (1991)

Voor zijn pakkende eerste worp als regisseur zocht Sean Penn inspiratie op een ongewone plaats: de Bruce Springsteen-song ‘Highway Patrolman’. De wereld maakte meteen ook kennis met een jonge acteur genaamd Viggo Mortensen.

 

Gary Oldman – Nil by Mouth (1997) & Tim Roth – The War Zone (1999)

Het komt niet echt als een verrassing dat de Britse generatiegenoten Gary Oldman en Tim Roth allebei snoeiharde onderwerpen kozen voor hun indringende regiedebuten: huiselijk geweld en incest. Met in beide gevallen een massieve hoofdvertolking door Ray Winstone.

 

Agnès Jaoui – Le goût des autres (2000)

Agnès Jaoui liet zich samen met haar toenmalige levenspartner Jean-Pierre Bacri al opmerken in 1996, toen ze meespeelden in Un air de famille, de geweldige komedie waarvoor ze ook het script en het originele theaterstuk leverden. Jaoui overtrof die faam echter ruimschoots met haar zelfgeschreven — opnieuw met Bacri — tragikomedie Le goût des autres. De ensemblefilm werd niet alleen een dikke hit, hij werd ook overstelpt met Césars en ving een Oscarnominatie.

https://www.youtube.com/watch?v=kDtnoyGcfHE

 

Sarah Polley – Away from Her (2006)

Sarah Polley stond als kind al voor de camera, dus ze kent het vak door en door. Maar zelfs dan is het verbluffend dat ze op haar 27ste al zo’n subtiel en pakkend liefdesdrama uit haar mouw schudde, met een script dat ze nota bene zelf schreef — weliswaar gebaseerd op een kortverhaal van Alice Munro. En Polleys volgende films, Take This Waltz en de documentaire Stories We Tell, waren nog beter. Dat belooft.

 

@RubenNollet