De 66ste editie van het filmfestival van Berlijn zal niet meteen in de annalen belanden als grand cru, maar er is één vaststelling waar je niet omheen kan: de documentaires doen het goed. Vorige week hadden we al Fuocoammare van Gianfranco Rosi (een beetje bekend van zijn Gouden Leeuw-winnaar Sacro GRA), maar daar hield het niet op.

Where to Invade Next

Voor de olijk gezinde documentaireliefhebber was er Where to Invade Next, de blijde terugkeer van Michael Moore, zeven jaar na zijn bankenpamflet Capitalism: A Love Story. In zijn nieuwe kiest de maker van onder meer Bowling for Columbine en Fahrenheit 9/11 een plezierig concept: hij begint bij de waarheid dat Amerika er niet meer in slaagt om oorlogen militair in haar voordeel te beslechten. Dus raadt hij de overheid aan om hem dan maar op oorlogspad te sturen, naties binnen te vallen en daar dingen te pikken die het trotse thuisland dringend nodig heeft. En dat zijn dan zaken zoals betaald verlof (gevonden in Italië), gezond middageten op school (Frankrijk), onbestraft druggebruik (Portugal), gratis onderwijs (Slovenië) en vooral: meer vrouwen aan de macht.

Moore heeft zijn pamflettaire stijl nog niet afgeleerd, hij haalt soms de grove borstel boven om te scoren en veel van zijn ideeën heb je al gehoord bij programma’s als The Daily Show en Last Week Tonight. Maar je moet ook toegeven dat hij geregeld zeer geestig uit de hoek komt en dat hij nagels met koppen slaat. Bovendien legt hij al bij zijn eerste inval uit dat hij enkel gekomen is om de bloemen te plukken, niet het onkruid. Met andere woorden: hij weet dat geen enkel land compleet zorgeloos is.

Zero Days

Ook Amerikaans en militair van thematiek, maar volledig anders van toon en aanpak is Zero Days van Alex Gibney. Gibney is een onwaarschijnlijke veelfilmer die in het verleden al onder meer zijn felle spot richtte op het gebruik van foltering door het Amerikaanse leger (Taxi to the Dark Side), financiële criminaliteit (Enron: The Smartest Guys in the Room), Lance Armstrong (The Armstrong Lie), Scientology (Going Clear: Scientology and the Prison of Belief) en Steve Jobs (Steve Jobs: The Man in the Machine).

In Zero Days gaat het in eerste instantie over Stuxnet, het mysterieuze virus dat in 2010 de computerwereld op zijn kop zette. Met duivelse precisie en met de hulp van allerlei gesprekspartners legt Gibney uit wat er aan de hand was, wie erbij betrokken was en vooral wat de bredere implicaties van de hele gebeurtenis waren. Een intrigerende en razend spannende film waar je als wereldburger niet meteen rustiger van wordt.

@RubenNollet