Sir Christopher Lee is op 93-jarige leeftijd overleden. Het Britse acteermonument werd wereldberoemd dankzij de vele schurken die hij neerzette: Dracula in verschillende Hammer-films, Francisco Scaramanga in de Bondfilm The Man With the Golden Gun, Count Dooku in de Star Wars-prequels en Saruman in de The Lord of the Rings- en de The Hobbit-trilogie.

De acteur met het dominante stemgeluid en de intimiderende présence zag het daglicht op 27 mei 1922 in Londen. De zoon van een kolonel en Edwardiaanse schoonheid ontdekte zijn passie voor het acteervak op de schoolbanken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog besloot Lee om zijn steentje bij te dragen, wat hij deed als intelligence officer, lid van de Special Air Service (SAS) en nazi-jager.

Na de oorlog keerde hij terug naar de Britse hoofdstad en besliste hij om het als acteur te proberen. Hij pakte zijn eerste filmrolletje in 1947 in het gotische drama Corridor of Mirrors. Meteen kreeg hij te horen dat zijn imposante lengte een probleem was. De volgende tien jaar speelde hij bijrolletjes in Hamlet (1948), Quo Vadis (1951) en Moulin Rouge (1951). “Ik keek, luisterde en leerde”, vertelde hij ooit over die periode.

The Curse of Frankenstein (1957) van Terence Fisher

De grote doorbraak kwam er toen Lee besliste om samen te werken met Hammer Film Productions. Zijn eerste opdracht was het monster van Frankenstein vertolken. Plots was zijn lengte perfect en hij maakte zich de figuur helemaal eigen. Het was ook de eerste keer dat hij samen met Peter Cushing op een set stond, met wie hij nog meer dan twintig keer zou samenspelen.

 

Dracula (1958) van Terence Fisher

Een jaar later zette Lee zijn tanden in een van zijn meest legendarische personages. Decennia na Bela Lugosi bracht hij Dracula op een ongeziene manier terug tot leven. Hij keerde in zes sequels terug als de oppervampier, maar uitte vaak zijn ongenoegen over de slechte kwaliteit van die producties. Verder sierde hij nog Hammer-films als The Mummy (1959), The Hound of the Baskervilles (1959) en The Devil Rides Out (1968).

https://www.youtube.com/watch?v=HTyBClMmoyQ

 

The Private Life of Sherlock Holmes (1970) van Billy Wilder

In deze prent kroop Lee in de huid van Mycroft, de broer van het iconische titelpersonage. Lee was zeer dankbaar voor de rol, want volgens hem werd hij daarna niet meer getypecast.

 

The Wicker Man (1973) van Anthony Shaffer

Is dit de beste film die Lee ooit heeft gemaakt? Volgens de acteur wel. De occulte huiverprent groeide uit tot een cultfenomeen, mede dankzij de antagonist die Lee gestalte geeft. Hij speelt een prominente bewoner van een eilandje waar jaarlijks een geheimzinnig ritueel plaatsvindt. Hij bood zijn diensten gratis aan omdat het budget piepklein was.

 

The Man With the Golden Gun (1974) van Guy Hamilton

Bondschrijver Ian Fleming vroeg Lee tijdens de jaren zestig of hij de schurk wou vertolken in Dr. No. De rol ging uiteindelijk naar Joseph Wiseman, maar hij kreeg een herkansing in het negende avontuur van de bekende geheimagent. Hij speelde Francisco Scaramanga naar eigen zeggen als een donkere tegenhanger van de held. Net als Bond is hij charmant, elegant, vermakelijk en dodelijk.

 

Airport ’77 (1977) van Jerry Jameson

Uit vrees dat men hem in Engeland zou blijven casten in griezelfilms, verhuisde Lee in de tweede helft van de jaren zeventig naar de VS. Daar speelde hij zijn eerste Hollywoodrol naast klinkende namen als James Stewart, Olivia De Havilland, Jack Lemmon en Joseph Cotten in Airport ’77. De rampenprent was een hit aan de kassa’s, maar niet zo succesvol bij de critici.

 

Jinnah (1998) van Jamil Dehlavi

Lee’s hoofdrol in dit historische drama was volgens de acteur het personage dat hij het liefst heeft gespeeld. Hij vertolkt Mohammed Ali Jinnah, de stichter van Pakistan.

 

Sleepy Hollow (1999) van Tim Burton

Tim Burton is gek op het acteerwerk van Lee. Daarom aarzelde de cineast geen seconde om hem te casten in dit duistere sprookje. Ze werkten samen nog aan Corpse Bride (2005), Charlie and The Chocolate Factory (2005), Sweeney Todd (2007) en Alice in Wonderland (2010).

 

The Lord of the Rings & The Hobbit-trilogie (2001 – 2014)

Huidige generaties kennen Lee voornamelijk als Saruman, de onbetrouwbare en machtsgeile tovenaar die de kant kiest van Sauron en het opneemt tegen Gandalf. Zelfs op latere leeftijd bewees hij dat hij nog een veeleisende rol aankon en een memorabel personage kon creëren. Hij was een groot Tolkien-fan en probeerde diens boeken jaarlijks te verslinden.

 

 Star Wars: Episode II & III (2002 – 2005)

Lee hopte van de ene naar de andere mega-franchise. George Lucas zag in hem de ideale figuur om gestalte te geven aan Count Dooku. Deze Sith Lord maakt het Obi-Wan Kenobi en Anakin Skywalker flink moeilijk in Attack of the Clones, neemt het op tegen Yoda en delft in deel drie het onderspit.

 

Hugo (2011) van Martin Scorsese

In deze cinefiele jeugdfilm van Scorsese speelt hij de norse boekenhandelaar Monsieur Labisse. Een kleine, maar mooie vertolking.

https://www.youtube.com/watch?v=hR-kP-olcpM

Acteren was een passie, een levensstijl, een onverklaarbare drang waar Lee aan moest voldoen. Op pensioen gaan was geen optie. Hij bleef als negentigjarige dan ook steeds beschikbaar. Vorige maand tekende hij zelfs nog voor Xavier Nemo’s The 11th naast Uma Thurman.

De goesting om zijn talent te tonen bleef aanwezig tot Lee’s laatste adem. Er zijn maar weinig acteurs en filmmakers die het hem nadoen. Het is maar één van de redenen waarom hij een belangrijk onderdeel is van de filmgeschiedenis en nog vele generaties zal plezieren.

Nog een leuk weetje: de laatste jaren waagde Lee zich aan een metal-carrière. Zijn eerste album Charlemagne: By the Sword and the Cross kwam in 2010 op de markt. Hij maakte een opvolger in 2013.

 

@TheJimeister