‘Long live the new flesh’, het onvergetelijk zinnetje uit de David Cronenberg-klassieker Videodrome, kreeg iets pijnlijk ironisch in Cannes eerder dit jaar. Daar werd The Shrouds, de 23^e film van de Canadese genremaestro immers afgedaan als slaapverwekkend suf, terwijl het bodyhorrorepos The Substance, de tweede langspelervan de Franse cineast Coralie Fargeat, uitgroeide tot publieksfavoriet én de Prijs voor Beste Scenario won. ‘Je kunt je afvragen waarom mannen zich nog aan horror wagen.’

The Substance draait rond een tv-ster op leeftijd die op een dag een mysterieus wondermiddel aangeboden krijgt. Hoe kwam je erbij om eighties- en ninetiesicoon Demi Moore in die rol te casten?

CORALIE FARGEAT: ‘Ik ben opgegroeid tijdens Demi’s hoogdagen en heb ongeveer elke film waarin ze destijds meespeelde gezien. Toen ik haar autobiografie enkele jaren terug las, kreeg ik echter een nog beter beeld van haar. Dat boek is superkrachtig leesvoer, waaruit ik leerde dat feminisme altijd een grote rol heeft gespeeld in haar keuzes. Het maakte ook duidelijk dat ze voor niets terugdeinst. Vandaar dat ze me perfect leek voor de rol.’

Hapte ze meteen toe?

‘Natuurlijk wist ik dat de casting geen lachertje zou worden. The Substance gaat over de grootste angst van elke actrice: ouder worden. De hoofdrolspeelster zou dat onderwerp  helemaal moeten omarmen. Ik was dan ook verrukt toen bleek dat Demi het scenario geweldig vond. Dat bevestigde de gevoelens die ik had tijdens het lezen van haar boek. Ze is een echte durver die maar al te graag buiten de lijntjes kleurt.’

‘Demi Moore is een echte durver die maar al te graag buiten de lijntjes kleurt.’

Met Margaret Qualley als de jongere incarnatie van het hoofdpersonage castte je nog een grote Hollywoodnaam. Ontving werkelijk gans Tinseltown je met open armen?

‘Ik kan onmogelijk beweren dat alles supervlot verliep. Het onderwerp schrikte aanvankelijk heel wat financiers af. Gelukkig had mijn eerste film, Revenge, het vrij goed gedaan en wilde ik bovendien opnieuw een genrefilm maken. Die zaken maakten het socio-politieke element enigszins verteerbaarder voor investeerders. Niettemin heb ik mijn bedoelingen met hand en tand moeten verdedigen. Het doet me dan ook ontzettend veel deugd om te zien dat het eindresultaat zo warm ontvangen wordt.’

De laatste jaren wordt de betere horrorcinema vaak door vrouwelijke regisseurs gemaakt. Kijk maar naar Titane, de recente Gouden Palm van Julia Ducournau.

‘Je kunt je afvragen waarom mannen zich nog aan het genre wagen. Horror lijkt wel geschoeid op vrouwelijke leest. Wat wij zowel op de werkvloer als privé meemaken: het levert voer voor wel dozijnen griezelavonturen op. Vrouw zijn heeft iets inherent gewelddadigs: dat wilde ik tonen op het witte doek. Ik hoop dat ik op die manier kan helpen om dingen in gang te zetten zodat er eindelijk verandering komt.’

‘Vrouw zijn heeft iets inherent gewelddadigs: dat wilde ik tonen op het witte doek.’

Wat zou je graag anders zien?

‘Er zijn zoveel zaken die het leven moeilijker maken voor vrouwen. Wat ouder worden met ons lichaam doet, hoe onze huid eruitziet, of je kinderen kunt krijgen of niet, of je kinderen wilt krijgen of niet… We worden op zoveel verschillende manieren beoordeeld en veroordeeld. Geloof me: zelfs de meest zelfzekere feministe voelt de druk van buitenaf.’

Reken je het eeuwige geroddel over de mogelijke esthetische ingrepen van Demi Moore daarbij?

‘Dat soort zaken is een symptoom van een wijdverspreid virus. Waarom bemoeit iedereen zich met hoe andere mensen eruitzien? Wat mij betreft, doet iedereen met zijn of haar lichaam wat hij of zij wil. Minstens even ingewikkeld: waarom laten mensen dergelijke ingrepen überhaupt doen? In Hollywood lijkt het bijna de enige optie als je wilt blijven meedraaien. Maar eigenlijk is het nooit goed. Of je nu iets laat doen of niet: er zal altijd wel kritiek zijn.’

‘Wat mij betreft, doet iedereen met zijn of haar lichaam wat hij of zij wil.’

Over kritiek gesproken: een bedenking die vaak terugkeert is ‘Waarom werkte Fargeat aan zo’n uitgesproken feministische film niet samen met een vrouwelijke director of photography?’

‘Misschien had dat logischer geweest, maar met Benjamin Kračun klikte het simpelweg op alle vlakken. Ben voelde perfect aan wat ik wilde bereiken. Hij begreep het scenario door en door, en had in tegenstelling tot veel van zijn collega’s geen opgeblazen ego. Hij wist het ook nooit beter en sputterde nooit tegen als ik de kadrering van een shot voor mijn rekening wilde nemen. Zijn vakmanschap stond helemaal ten dienste van mij en mijn film.’

Laten we even terug in de tijd reizen: wie waren je favoriete regisseurs toen je opgroeide en welke hebben je beïnvloed?

‘Ik denk dan in de eerste plaats aan genre-auteurs als John Carpenter, Paul Verhoeven en natuurlijk David Cronenberg. In het hier en nu ben ik een grote fan van Jennifer Kent, de Australische regisseur die heel persoonlijke issues heel eigenzinnig aansnijdt. Na het fantastische The Babadook volgde The Nightingale, waarin ze de donkere geschiedenis van haar land fileerde. Het doet deugd om te zien dat er steeds meer vrouwelijke cineasten en regisseurs van kleur kansen krijgen om hun verhalen te vertellen. Nieuwe stemmen aan het woord laten, is de enige manier om cinema als medium interessant te houden.’

‘Nieuwe stemmen aan het woord laten, is de enige manier om cinema als medium interessant te houden.’

Iemand die je niet vermeldt, maar waarin The Substance om de haverklap naar geknipoogd wordt, is Stanley Kubrick.

‘Ha, de meester! Je moet me geloven als ik zeg dat ik die referenties aanvankelijk niet bewust in mijn scenario had verwerkt. Tijdens het schrijven werd zijn invloed echter alsmaar voelbaarder. Volgens mij heeft dat te maken met het feit dat ik net zoals hem heel visueel te werk ga. Dialogen zijn minder mijn ding. En zo beland je al snel in het vaarwater van de grootste visuele regisseur aller tijden.’

De uitgesproken look van The Substance valt inderdaad minstens even hard op als de expliciete bodyhorror.

‘Als ik een scenario schrijf, ben ik niet alleen bezig met het verhaal, maar ook met het bijpassende beeld en geluid. Ik creëer als het ware een multidimensionaal universum. Zo kwam ik ditmaal uit bij een wereld die zich ergens tussen verleden, heden en toekomst bevindt. Vandaar dat het appartement van het hoofdpersonage tegelijk vintage en no age oogt, en quasi alle locaties iets symbolisch hebben. Want geef toe: realistische cinema is ook vaak ook saaie cinema.’

The Substance speelt vanaf 6 november in de bioscoop.